Informacje z życia Kościoła: pierwsze katolickie wspomnienie nowych męczenników koptyjskich

Dykasteria ds. Popierania Jedności Chrześcijan ogłosiła, że 15 lutego 2024 w bazylice św. Piotra odbędzie się modlitwa ekumeniczna ku czci 21 męczenników zamordowanych w 2015 roku przez ISIS – mowa o 20 Koptach ortodoksyjnych oraz ich towarzyszu z Ghany.

Owa decyzja zapadła w 2023, Ojciec Święty ogłosił ją podczas wizyty papieża koptyjskiego Tawadrosa (Teodora) II¹ w Rzymie. Powiedział wówczas:

“Ci męczennicy zostali ochrzczeni nie tylko w wodzie i w Duchu Świętym, ale także we krwi; krwi, która jest ziarnem jedności dla wszystkich uczniów Chrystusa.”

Nie jest to jednak decyzja bezprecedensowa, chociaż zazwyczaj uznawanie świętości osób wyznających prawosławie czy to wschodnie, czy to orientalne, było ogłaszane w kontekście Katolickich Kościołów Wschodnich i na potrzeby ich kalendarza liturgicznego. Można przywołać przykład choćby św. Grzegorza z Nareku, X-wiecznego ormiańskiego mnicha, działającego w ramach Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego, który już za jego czasów od kilkuset lat tkwił w schizmie. Jednakże najpierw pozwalano na jego kult wśród ormiańskich katolików, aż w 2015 roku papież Franciszek ogłosił go Doktorem Kościoła. Inny przykład to św. Sergiusz z Radoneża – XIV-wieczny mnich ruski, dopisany w pierwszej połowie XX-wieku do Martyrologium Romanum jako jeden z tych świętych poschizmowych, którzy nie wyrażali tez antykatolickich. Konkretniej mówiąc – że 1054 to bardzo, bardzo umowny rok podziału chrześcijaństwa. Aż wreszcie mamy przykład komisji stworzonej przez papieża Franciszka na Rok Jubileuszowy 2025, a która to ma się zajmować przykładami nowych męczenników, z ostatnich lat, ponad podziałami konfesyjnymi wewnątrz chrześcijaństwa.

Jednakże warto zauważyć pewien aspekt – nawet sam Watykan, mimo władzy papieża w obszarze liturgii, nie informuje o Mszy wg formularza za tych męczenników, a jedynie o modlitwie ekumenicznej, prowadzonej przez kard. Kurta Kocha, prefekta wyżej wspomnianej dykasterii, przy akompaniamencie chóru koptyjskiego, a podczas niej o przyniesieniu do bazyliki relikwii tych męczenników. Nie wiadomo, dlaczego Watykan zdecydował się na taką formę upamiętnienia męczenników, zamiast rzymskiej Mszy św. czy koptyjskiej Boskiej Liturgii.

                                                                                                                                                   Tomasz Sudoł

Na zdjęciu: koptyjska katedra św. Marka w Kairze, zdjęcie za Rolandem Ungerem

^{1 nie mylić z innym Teodorem II, także papieżem Aleksandrii, ale posługującym w rycie bizantyjskim}