Niedziela w dwóch rytach – XXVII Niedziela rytu mozarabskiego oraz Niedziela Chrystusa Króla w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego

Dzisiaj Kościół przeżywa Niedzielę Chrystusa Króla (w liturgii Nadzwyczajnej Formy Rytu Rzymskiego) oraz XXVI Niedzielę ,,zwykłą” (w liturgii mozarabskiej). Przesłanie tekstów biblijnych w obu rytach jest następujące: Bóg jest jedynym Panem (Alleluja, Ewangelia, Antyfona na Ofiarowanie w NFRR), do którego należy wszystko (Graduał w NFRR), a więc m.in. życie człowieka. On powołuje do istnienia i On zbawia (Lekcja w NFRR). Dlatego Apostoł wzywa, aby obudzić swoje sumienia (drugie czytanie rytu mozarabskiego). Zaś Ezechiel prorokuje przeciw Sydonowi, gdyż zachowanie mieszkańców tego miasta odbiega od norm moralnych i religijnych (pierwsze czytania mszalne rytu mozarabskiego).

Teksty liturgii w Nadzwyczajnej Formie Rytu Rzymskiego

Introit (Ap 5, 12; 1, 6; Ps 71, 1):

,,Godzien jest Baranek, który był zabity, otrzymać moc i boskie hołdy, i siłę, i cześć. Jemu chwała i panowanie po wszystkie wieki.  Ps. O Boże, daj swój sąd Królowi i Synowi Króla Twoją sprawiedliwość. V. Chwała Ojcu, i Synowi i Duchowi Świętemu.
R. Jak była na początku, teraz i zawsze i na wieki wieków. Amen.
Godzien jest Baranek, który był zabity, otrzymać moc i boskie hołdy, i siłę, i cześć. Jemu chwała i panowanie po wszystkie wieki”.

Lekcja (Kol 1, 12-20):

,,Bracia: Dzięki czyńcie Bogu Ojcu, że nas uczynił godnymi, abyśmy się stali uczestnikami dziedzictwa świętych w światłości. (Bóg) wybawił nas z mocy ciemności i przeniósł do królestwa Syna umiłowania swego. W Nim mamy odkupienie przez krew Jego, odpuszczenie grzechów. On jest obrazem Boga niewidzialnego, pierworodnym wszelkiego stworzenia. Albowiem w Nim wszystkie rzeczy zostały stworzone na niebie i na ziemi, widzialne i niewidzialne, czy to Trony, czy Państwa, Księstwa, czy Władze. Wszystko przez Niego i w Nim stworzone zostało, a On jest przed wszystkim i wszystko w Nim trwa. On jest też głową ciała Kościoła, początkiem i pierworodnym z umarłych, aby sam we wszystkim zachował pierwszeństwo. Bo spodobało się (Bogu), aby przebywała w Nim wszelka pełność oraz aby przezeń wszystko, co jest na ziemi, czy co jest w niebiesiech, w Nim się pojednało, po nastaniu pokoju przez krew krzyża Jego: w Chrystusie Jezusie, Panu naszym”.

Graduał (Ps 71, 8. 11):

,,Panować będzie od morza do morza i od rzeki aż po krańce ziemi. I uwielbią Go wszyscy królowie, wszystkie narody będą Mu służyły”.

Alleluja (Dn 7, 14):

,,Alleluja, alleluja. Władza Jego to władza wieczna, która nie będzie odjęta, a królestwo Jego nigdy nie zaginie. Alleluja”.

Ewangelia (J 18, 33-37):

,,Onego czasu: Rzekł Piłat do Jezusa: «Czy Ty jesteś Król żydowski?» Odpowiedział Jezus: «Czy sam od siebie to mówisz, czy inni ci o mnie powiedzieli?» Odpowiedział Piłat: «Czyż ja jestem Żydem? Naród Twój i najwyżsi kapłani wydali mi Ciebie. Cóżeś uczynił?» Odpowiedział Jezus: «Królestwo moje nie jest z tego świata. Gdyby z tego świata było królestwo moje, słudzy moi walczyliby niechybnie, żebym nie był wydany Żydom. Ale teraz królestwo moje nie jest stąd». Rzekł Mu tedy Piłat: «Więc Tyś jest król?» Odpowiedział Jezus: «Sam mówisz, że ja jestem królem. Jam się na to narodził i na to przyszedłem na świat, aby dać świadectwo prawdzie. Każdy, który z prawdy jest, słucha głosu mego»”.

Antyfona na Ofiarowanie (Ps 2, 8):

,,Żądaj ode mnie, a dam ci narody w dziedzictwo i krańce ziemi w Twoje posiadanie”.

Antyfona na Komunię (Ps 28, 10-11):

,,Pan zasiądzie jako król na wieki. Pan obdarzy lud swój pokojem”.

Teksty liturgii w rycie mozarabskim

Praelegendum (Ps 32, 22; 105, 4):

,,Niech się stanie miłość Twoja Panie nad nami, alleluja, jak oczekujemy od Ciebie, alleluja, alleluja. V. Pamiętaj o nas, Panie, gdyż masz upodobanie w swym ludzie. Przyjdź nam z pomocą. R. Jak oczekujemy od Ciebie, alleluja, alleluja. V. Chwała i cześć Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu na wieki wieków. Amen. R. Jak oczekujemy od Ciebie, alleluja, alleluja”.

Lekcja (Ez 28, 21-23):

,,To mówi Pan: <<Synu człowieczy, obróć się ku Sydonowi i prorokuj przeciwko niemu: Mów: Tak mówi Pan Bóg: Oto występuję przeciwko tobie, Sydonie! Chcę być uwielbionym pośród ciebie. Poznają, że Ja jestem Pan, gdy nad nim wykonam sądy moje i ukażę się mu jako Święty. Ześlę na niego zarazę i krew na jego ulice, a zabici będą upadać w jego środku pod razami miecza [podniesionego] na niego zewsząd. I poznają, że Ja jestem Pan”.

Psallendum (Ps 79, 8-9):

,,Nie pamiętaj nam win naszych przodków, niech rychło przyjdzie ku nam miłosierdzie Twoje. V. Bo bardzo jesteśmy słabi; wspomóż nas, Boże, zbawienie nasze”.

Epistoła (Ef 4, 17-24):

,,Bracia: To zatem mówię i zaklinam [was] w Panu, abyście już nie postępowali tak, jak postępują poganie, z ich próżnym myśleniem, umysłem pogrążeni w mroku, obcy dla życia Bożego, na skutek tkwiącej w nich niewiedzy, na skutek zatwardziałości serca. Oni to doprowadziwszy siebie do nieczułości [sumienia], oddali się rozpuście, popełniając zachłannie wszelkiego rodzaju grzechy nieczyste. Wy zaś nie tak nauczyliście się Chrystusa. Słyszeliście przecież o Nim i zostaliście pouczeni w Nim – zgodnie z prawdą, jaka jest w Jezusie, że – co się tyczy poprzedniego sposobu życia – trzeba porzucić dawnego człowieka, który ulega zepsuciu na skutek zwodniczych żądz, odnawiać się duchem w waszym myśleniu i przyoblec człowieka nowego, stworzonego według Boga, w sprawiedliwości i prawdziwej świętości”.

Ewangelia (Łk 19, 1-9):

,,Potem wszedł do Jerycha i przechodził przez miasto. A [był tam] pewien człowiek, imieniem Zacheusz, zwierzchnik celników i bardzo bogaty. Chciał on koniecznie zobaczyć Jezusa, kto to jest, ale nie mógł z powodu tłumu, gdyż był niskiego wzrostu. Pobiegł więc naprzód i wspiął się na sykomorę, aby móc Go ujrzeć, tamtędy bowiem miał przechodzić. Gdy Jezus przyszedł na to miejsce, spojrzał w górę i rzekł do niego: «Zacheuszu, zejdź prędko, albowiem dziś muszę się zatrzymać w twoim domu». Zeszedł więc z pośpiechem i przyjął Go rozradowany. A wszyscy, widząc to, szemrali: «Do grzesznika poszedł w gościnę». Lecz Zacheusz stanął i rzekł do Pana: «Panie, oto połowę mego majątku daję ubogim, a jeśli kogo w czym skrzywdziłem, zwracam poczwórnie». Na to Jezus rzekł do niego: <<Dziś zbawienie stało się udziałem tego domu, gdyż i on jest synem Abrahama”.

Chwała (Ps 118, 25):

,,Alleluja. O Panie, wybaw! O Panie daj pomyślność!”

Antyfona na Ofiarowanie (Ez 45, 17-19):

,,V. Każdy natomiast władca ma się troszczyć o całopalenie na wszystkie uroczystości ludu izraelskiego, aby dom Izraela oczyścić z grzechu, alleluja. V. Kapłan zaś weźmie krwi z ofiary przebłagalnej i pokropi nią w kierunku drzwi świątyni, ku czterem rogom podstawy ołtarza. R. Aby wybłagać dla ludu Izraela rozgrzeszenie Pana, alleluja”.

Porównanie tabelaryczne

Zakończenie

Powyższa publikacja ma za zadanie tak pokazać różnice między dwoma rytami Kościoła (pod względem tekstów biblijnych), jak i zachęcić do samodzielnych rozważań tych tekstów.

Paweł Kachel i Dawid Makowski

Przekład tekstów biblijnych z NFRR pochodzi z: Mszał rzymski. Opr. Benedyktyni w Tyńcu. Poznań: Pallottinum, 1963.

Przekład tekstów biblijnych z liturgii mozarabskiej został podany według tłumaczenia Biblii Tysiąclecia (wyd. V). Niektóre teksty zawzięte z dzisiejszego tłumaczenia są przystosowane do oryginału, tj. tekstu łacińskiego. Uczyniono to w tym celu, aby tekst był bardziej zrozumiały.