W celu przybliżenie wszelkich przepisów dotyczących dorocznego obrzędu błogosławieństwa rodzin w ich domach, przypominamy:
A. PRZEPISY OGÓLNE
- Szafarzem obrzędu jest kapłan, sprawujący Mszę św. z formularza Mszy obrzędowej: w rocznicę zwarcia związku, w dwudziestąpiątą rocznicę zawarcia związku lub w pięćdziesiątą rocznicę zawarcia związku (OBpol, 90).
- Obrzęd może być sprawowany także w inne rocznice lub w szczególnych sytuacjach, kiedy sprawuje się Mszę św. z bieżącego dnia (OBpol, 92).
- Błogosławieństwo może zostać udzielone podczas Mszy lub poza nią (OBpol, 91).
B. OBRZĘD BŁOGOSŁAWIEŃSTWA PODCZAS MSZY ŚW. Z OKAZJI ROCZNICY ZAWARCIA ZWIĄZKU MAŁŻEŃSKIEGO
- Mszę sprawuje się jak zwykle do Ewangelii włącznie (OBpol, 95).
- W liturgii słowa można odczytać specjalne perykopy z Mszy dziękczynnej lub z Mszy obrzędu zawarcia małżeństwa (OBpol, 94).
- Po Ewangelii kapłan wygłasza okazjonalną homilię, po której następuje wezwanie do modlitwy śpiewem hymnu do Ducha Świętego, którego następnie trzy zwrotki się odśpiewuje (OBpol, 96).
- Po hymnie “O Stworzycielu” dokonuje się odnowienia ślubowania, na które jubilaci podchodzą do ołtarza, gdzie kapłan wiąże ich dłonie końcem stuły (OBpol, 97).
- Małżonkowie odpowiadają sobie na kolejne trzy pytania, po których kapłan odmawia modlitwę i odwiązuje ich dłonie (OBpol, 97). Jeśli jubilaci nie mogą mówić, to wyrazem pozytywnej odpowiedzi na stawiane pytania jest konkretny znak, przezeń wykonywany. W szczególnej sytuacji można te pytania opuścić (OBpol, 98).
- Jeśli jubliaci przeżywają 50-lecie ich związku, dokonuje się teraz obrzędu przekazania krzyży, polegającego na wręczeniu im krzyży przy odpowiedniej modlitwie (OBpol, 99).
- Kolejnym obrzędem jest modlitwa powszechna, która w tej liturgii odmawiana jest przed wyznaniem wiary (OBpol, 100-101).
- Wskazane jest, aby w procesji do ołtarza jubilaci (albo ich dzieci) przynieśli dary eucharystyczne (OBpol, 102).
- Msza św. do momentu modlitwy Pańskiej (włącznie) jest sprawowana tak, jak zwykle. Dopiero wówczas celebrans opuszcza modlitwę embolizmu i odmawia z rozłożonymi rękami modlitwę błogosławieństwa “Wysławiamy Ciebie” (OBpol, 103).
- Małżonkowie mogą przyjąć Komunię św. pod obiema postaciami (OBpol, 105).
- Na koniec liturgii można udzielić uroczystego błogosławieństwa (OBpol, 106).
C. OBRZĘD BŁOGOSŁAWIEŃSTWA PODCZAS MSZY ŚW. W INNYCH OKOLICZNOŚCIACH
- Mszę sprawuje się jak zwykle do Ewangelii włącznie (OBpol, 108).
- W liturgii słowa można odczytać specjalne perykopy z Mszy dziękczynnej lub z Mszy obrzędu zawarcia małżeństwa (OBpol, 107).
- Po homilii celebrans wzywa małżonków do modlitwy w milczeniu i do odnowienia swoich przyrzeczeń małżeńskich (OBpol, 109).
- Następnie odmawia się modlitwę powszechną, po której kapłan odmawia modlitwę błogosławieństwa (OBpol, 110-111).
- Dalsze obrzędy przebiegają bez większych zmian.
- Wskazane jest, aby w procesji do ołtarza jubilaci (albo ich dzieci) przynieśli dary eucharystyczne (OBpol, 112).
- Na koniec liturgii można udzielić uroczystego błogosławieństwa (OBpol, 114).
D. OBRZĘD BŁOGOSŁAWIEŃSTWA POZA MSZĄ ŚWIĘTĄ
- Szafarzem obrzędu jest kapłan, diakon lub osoba świecka (OBpol, 115).
- Obrzęd rozpoczyna się od znaku krzyża i pozdrowienia zebranych (OBpol, 117-119). W rocznice zawarcia związku małżeńskiego stosuje się następnie specjalną formułę wprowadzenia, którą należy opuścić (zmieniając na inną) w innych okolicznościach (OBpol, 120).
- Następnie odczytuje się perykopy biblijne, najlepiej odzwierciedlające sytuacje małżonków (OBpol, 121).
- Po śpiewie międzylekcyjnym może nastąpić krótka przemowa szafarza (OBpol, 123).
- W jubileusz 25-lecie, 50-lecie i 60-lecia istnienia związku małżeńskiego odmawia się hymn do Ducha Świętego, tak jak w obrzędzie podczas Mszy (OBpol, 124). Wówczas też odnawia się przyrzeczenia małżeńskie, poprzez związanie ich dłoni stułą (wykonuje to tylko duchowny) i zadanie im pytań (OBpol, 125). Jeśli jubilaci nie mogą mówić, wyrażają odpowiedź na pytania poprzez konkretny znak, aczkolwiek same pytania można wóczas opuścić (OBpol, 125). Jeśli jubilaci przeżywają 50-lecie związku, to wówczas wręczane są im krzyże po odebraniu od nich odnowienia przyrzeczeń (OBpol, 126).
- W inne jubileusze lub w innych okolicznościach, małżonkowie w milczeniu odnawiają swoje postanowienia (OBpol, 123).
- Kolejnym obrzędem jest modlitwa powszechna, po której dokonuje się obrzędu błogosławieństwa, wybierając jedną modlitwę spośród dwóch przedstawionych, zależnie od okoliczności (OBpol, 127-128).
- Obrzęd kończy się uroczystym błogosławieństwem, wykonywanym przez duchownego lub znakiem krzyża i odpowiednią formułą odmawianą przez świeckiego (OBpol, 130). Na koniec można zaśpiewać odpowiednią pieśń (OBpol, 131).
D. OBRZĘD KRÓTSZY
- Jeśli błogosławieństwa małżonków dokonuje się poza Mszą św. bez udziału wspólnoty parafialnej, można użyć krótszego obrzędu (OBpol, 116).
- Szafarz wzywa: “Wspomożenie nasze…” i po odpowiedzi ludu, odczytuje się fragment Pisma: Mk 10, 8-9 lub J 15, 9. 10. 11, po którym odmawia się modlitwę błogosławieństwa. Osoba duchowna rozkłada ręce, a świecki ma ręce złożone (OBpol, 134).
F. PERYKOPY Z OBRZĘDU BŁOGOSŁAWIEŃSTWA POZA MSZĄ ŚWIĘTĄ
Czytanie: 1 Kor 1, 4-9 (albo inne z obrzędów sakramentu małżeństwa lub Mszy dziękczynnej).
Śpiew międzylekcyjny: Ps 128(127), 1-2. 3. 4-5 (z refrenem: “Błogosławiony, kto się boi Pana”). Wybierając inne czytanie niż to z Listu do Koryntian, należy wybrać też inny psalm, przypisany do wybranego czytania.
UWAGA: Zamiast Psalmu w obrzędzie sprawowanym poza Mszą św., można odśpiewać inną, odpowiednią pieśń (OBpol, 122).
Opr. Dawid Makowski