Vere Sanctus es, Dómine, et mérito te laudat omnis a te cóndita creatúra, quia per Fílium tuum, Dóminum nostrum Iesum Christum, Spíritus Sancti operánte virtúte, vivíficas et sanctíficas univérsa, et pópulum tibi congregáre non désinis, ut a solis ortu usque ad occásum oblátio munda offerátur nómini tuo. | Zaprawdę, święty jesteś, Boże, i słusznie Cię sławi wszelkie stworzenie, bo przez Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, naszego Pana, mocą Ducha Świętego ożywiasz i uświęcasz wszystko oraz nieustannie gromadzisz lud swój, aby na całej ziemi składał Tobie ofiarę czystą. |
Pierwszymi słowami Trzeciej Modlitwy Eucharystycznej jest fraza tożsama z początkiem części „postsanctus” Drugiej Modlitwy Eucharystycznej, wszak kapłan mówi: Zaprawdę, święty jesteś, Boże[1]. Przed chwilą wprawdzie trzykrotnie to już wyznano, ale teraz celebrans raz jeszcze to podkreśla, aby zwrócić uwagę na wielkość Boskiego Majestatu, bo jest napisane: „Pan zasiada jako Król na wieki” (Ps 29, 10). Wspominanie tutaj raz jeszcze o świętości Boga może wskazywać też na to, że jak wcześniej podkreślono równość Osób Boskich w Trójcy Świętej, tak teraz podkreśla się jedność Jej natury[2]. Wysławiany jest więc Jeden Bóg w Trzech Osobach, co przedstawiają następne słowa tej modlitwy: I słusznie Cię sławi wszelkie stworzenie[3]. Bóg jest chwalony przez wszystko, co zostało stworzone (por. Ps 150, 6). Nawet gwiazdy radośnie dzielą się swoim blaskiem na chwałę Boga (Ba 3, 34-36). Boże dzieła słusznie chwalą swego Stwórcę, ponieważ dostrzegają ogrom Jego cudów[4]. Czym jednak kapłan argumentuje tę słuszność? Mówi najpierw, że Bóg dokonuje ożywienia i uświęcenia wszystkiego, wyrażając to w słowach: bo […] ożywiasz i uświęcasz wszystko[5]. On dokonuje ożywienia, ponieważ podtrzymuje wszystko w istnieniu, a niegdyś sam powiedział: „Niech się stanie…” (Rdz 1, 3; 1, 6; 1, 9; 1, 11; 1, 14; 1, 20; 1, 24). Jednocześnie też wszystko uświęca, ponieważ jest sprawcą uświęcenia (por. 1 Tes 5, 23). On daje życie i je uświęca[6]. Pragnie bowiem, aby stworzenie żyło pełnią życia (por. J 10, 10). Dokonuje tego przez Chrystusa[7]. Wspominał o tym św. Jan w swojej Ewangelii: „Wszystko przez Nie się stało […]. Z Jego pełności wszyscyśmy otrzymali – łaskę po łasce” (J 1, 3; 1, 16). Kapłan akcentuje tu rolę Drugiej Osoby Boskiej, ponieważ to właśnie w Nim wszystko ma istnienie (por. Kol 1, 17)[8]. On też jest uświęcicielem[9]. Słusznie się więc mówi, że świętość Boga jest związana z uświęcaniem[10].W tym wszystkim partycypuje Duch Święty, a wspominanie o Nim jest jak gdyby wprowadzeniem do epiklezy, która zaraz będzie miała miejsce[11]. Celebrans dopowiada do tych słów o ożywieniu i uświęcaniu wszystkiego przez Boga, iż Trójjedyny nieustannie gromadzi lud swój, aby na całej ziemi składał Mu ofiarę czystą[12]. Ta część modlitwy wskazuje na pierwszeństwo Bożego działania, które wszystko ogarnia (por. Ps 139, 5). To właśnie On zaprasza człowieka do wzięcia udziału w świętej liturgii, niczym ów człowiek z Ewangelii, który posłał swe sługi, aby zapraszali ludzi na ucztę (por. Mt 22, 1-14). Chrystus zapewnia bowiem, że gdzie jest zgromadzony lud w imię Boże, tam i On jest pośród wiernych (por. Mt 18, 20). Nic w tym dziwnego, gdyż to właśnie On jest ofiarowany podczas Mszy św. jako baranek bez skazy, przez co mówi się o składaniu czystej ofiary[13]. Jest ona składana na całej ziemi, bo i Kościół jest rozproszony po całym świecie[14].
Dawid Makowski
[1] MRpol, s. 320*.
[2] Zob. Alanus de Insulis: Contra hæreticos, III, 3 (PL, CCX, 404).
[3] MRpol, s. 320*.
[4] Zob. Alcuinus: De usu Psalmorum, I (PL, CI, 482).
[5] MRpol, s. 320*.
[6] Zob. Alcuinus: De usu Psalmorum, II (PL, CI, 507).
[7] Zob. Acherius, Lucas: Monitum (PL, CXLIX, 633).
[8] Zob. Beda Venerabilis: In Genesim, I, 1 (PL, XCI, 13).
[9] Zob. Anselmus Cantuariensis: Orationes, XII (PL, CLVIII, 885).
[10] Zob. Bonifacius Moguntinus: Epistolæ, XCVI (PL, LXXXIX, 794).
[11] Zob. Augustinus: Collatio cum Maximino episcopo Arianorum (PL, XLII, 711).
[12] MRpol, s. 320*.
[13] Zob. Anselmus Cantuariensis: Orationes, XXIX (PL, CLVIII, 921).
[14] Zob. Abbo Sangermanensis: Sermones, V (PL, CXXXII, 776).
Liturgia jest pasjonująca, a jej teksty zawierają mnóstwo treści teologicznych. Poznajmy je!
Dawid Makowski
AUTOR SERII
Więcej takich treści! togel online situs toto situs toto toto slot link slot situs toto jacktoto jacktoto toto togel jacktoto jacktoto situs toto