Site icon Z pasji do liturgii

Zgromadzenie liturgiczne w Nowym Testamencie: Zgromadzenie liturgiczne w Apokalipsie św. Jana

Apokalipsa św. Jana Apostoła to księga, która w całym kanonie Nowego Testamentu uchodzi za dzieło skierowane w sposób szczególny do wspólnoty Kościoła. Pojęcia takie, jak: zgromadzenie, Ecclesia zajmują w niej miejsce uprzywilejowane. Autor natchniony ukazuje dwa wymiary Kościoła: doczesny i nadprzyrodzony. Przez aspekt widzialny rozumie się doczesną społeczność, która wierzy, jest poddawana próbom i prześladowaniom oraz nieustannie doznaje pomocy ze strony Chrystusa. Drugi aspekt, określony mianem nadprzyrodzonego, stanowi królestwo triumfujące. Aspekt widzialny wyraźnie zaznacza się w pierwszych trzech rozdziałach księgi, które ukazują obraz Kościoła w I wieku, natomiast aspekt nadprzyrodzony objaśniają pozostałe rozdziały. One z kolei odsłaniają dzieje ludzkości i Kościoła oglądane w perspektywie eschatologicznej. Przy interpretacji należy mieć na uwadze zarówno pierwszy, jaki i drugi z wymienionych aspektów[1].

Na podstawie analizowanej księgi można określić charakter obecności Chrystusa we wspólnocie Kościoła. Pierwszy rozdział Apokalipsy prezentuje wizję wstępną Syna Człowieczego, który stoi pomiędzy siedmioma złotymi świecznikami (Ap 1, 13). Liczba siedem w symbolice księgi oznacza cały Kościół. Chrystus zatem od samego początku Apokalipsy związany jest z Kościołem i stoi pośrodku niego[2].

Obecność Jezusa w zgromadzeniu, które objawia Kościół, rysuje się niezwykle dynamicznie. Po pierwsze ta obecność jest bezpośrednia i realna. Wspomniane powyżej siedem świeczników, które stanowią siedem Kościołów podkreślają, że Chrystus jest obecny w poszczególnych wspólnotach lokalnych od początku i zajmuje w nich centralne miejsce. Jego obecność ma swoją historię oraz obecny i przyszły czas. Jest zatem realna i trwała. Uwielbiony Chrystus stoi pośrodku swojego Kościoła (Ap 1, 13). Przechadza się pomiędzy świecznikami (Ap 2, 1). Jest najważniejszą osobą w środowisku Kościoła. Wyrażenie być pośrodku oznacza, że Jego obecność w Kościele nie jest ograniczona do jakiegoś ściśle określonego miejsca. To z kolei pozwala Mu na swobodne penetrowanie wszelkich istotowych działań Kościołów lokalnych. Tym sposobem ma zapewnioną możliwość dogłębnego poznania Kościoła zarówno w wymiarze lokalnym, jak i powszechnym[3].

W zgromadzeniu Kościoła chrystusowa obecność ma także charakter kapłański. Teksty Apokalipsy (Ap 1, 5b-6 i 5, 9) wskazują na wartość ofiary, jaką Chrystus złożył z samego siebie oraz o skutkach, jakie osiąga ona dla wiernych. Kapłańska rola Chrystusa w Kościele przejawia się w skutecznym uwolnieniu wierzących od grzechu poprzez przelaną Krew (Ap 1, 5b), a także w nabyciu ich dla Boga – przez tę samą krew – a więc ludzi z każdego pokolenia, języka i narodu (Ap 5, 9)[4].

Warto zwrócić uwagę na charakter samej obecności Chrystusa, który wyraża się w Jego miłości do Kościoła. Jego zazdrosna miłość podobna jest do miłości Boga opisanej w Księdze Powtórzonego Prawa (4, 24), dlatego domaga się konkretnej odpowiedzi ze strony Kościoła. Nie znosi letniości, jaką charakteryzuje się np. wspólnota Kościoła w Laodycei (Ap 3, 15). Chrystus nie jest zadowolony, że wspólnota odstąpiła od pierwotnej miłości (Ap 2, 4). Zachęca zatem, aby powróciła do silnej więzi pomiędzy Nim a Kościołem, zagwarantowanej wzajemnymi relacjami miłości[5].

Chrystus w Apokalipsie przedstawia siebie jako Alfa i Omega (Ap 1, 8). W dalszej części księgi ta formuła została rozszerzona o wyrażenie paralelne: Początek i Koniec (Ap 22, 13). A zatem Chrystus jest Pierwszym i Ostatnim, podobnie jak Bóg w Starym Testamencie. Ten charakter obecności Chrystusa w Kościele dla wspólnoty wierzących postawionej w obliczu prześladowań i zmagań o własną tożsamość ma znaczenie fundamentalne[6].

Pierwsza wizja Apokalipsy ukazuje realną i bliską obecność Chrystusa w Kościele. Ma to istotne znaczenia zwłaszcza dla zgromadzenia liturgicznego, które na istocie tej obecności opiera swoją tożsamość. Znamiona obecności Chrystusa w zgromadzeniu, na które wskazuje Apokalipsa stają się zachętą do autentycznej przemiany wszystkich, którzy przyjmują tę żywą obecność z wiarą. Bowiem wpatrywanie się w Pana i bycie w Jego obecności sprawia, że chrześcijanie upodabniają się do Niego (2 Kor 3, 18)[7].

Obecność Chrystusa uzewnętrznia się w zgromadzeniu liturgicznym. W Apokalipsie zgromadzenie to królestwo Boga (Ap 1, 6), Małżonka Baranka (Ap 19, 7) oraz Nowe Jeruzalem (Ap 3, 12). Pierwsze określenie – królestwo Boga, wskazuje na eschatologiczny wymiar zgromadzenia, ale także na jego pełne przejawy, które są obecne na ziemi tu i teraz. Małżonka Baranka nawiązuje do obrazu Niewiasty obleczonej w słońce (Ap 12, 1), gdzie Kościół jawi się w całej ekonomii zbawienia jako przedłużenie wiernego ludu Bożego ze Starego Testamentu. Termin Nowe Jeruzalem zstępujące z nieba (Ap 3, 12) jest natomiast odniesieniem się do etapów historycznych. Przywołana dawna stolica Izraela stanowi typ Kościoła, który – jako dar łaski – tworzy się na ziemi przez ludzkie dzieje. Ten Kościół wyrażający swoją zgodę na Boży plan zbawienia gromadzi się na modlitwie jako Mistyczne Ciało Chrystusa[8].

Ks. dr Marcin Kołodziej

(Fragment książki Autora pt. “Zgromadzenie liturgiczne jako rzeczywistość teologiczno-kanoniczna w ministerialnym posługiwaniu Kościoła”. Wrocław: 2012, s. 45-47).

 

[1] K. Romaniuk, A. Jankowski, L. Stachowiak, t. 2, dz. cyt., s. 594.

[2] A. Kiejza, Charakter obecności Chrystusa w Kościele według Ap 1, 1-20, CTh 65 (1995), nr 4, s. 21-22.

[3] Tamże, s. 26-29.

[4] Tamże, s. 30-31.

[5] Tamże, s. 33-34.

[6] Tamże, s. 34-35.

[7] Tamże, s. 36.

[8] A. Jankowski, Apokalipsa Świętego Jana. Pismo Święte Nowego Testamentu, t. XII, Poznań 1959, s. 120-121; K. Romaniuk, A. Jankowski, L. Stachowiak, t. 2, dz. cyt., s. 676.

slot gacor situs slot toto link slot gacor jacktoto jacktoto situs toto link slot slot gacor toto slot situs toto togel slot gacor toto togel togel situs toto jacktoto jacktoto kawi898 link slot situs toto link toto togel situs togel
Exit mobile version