Kategoria: Ryty Kościoła wschodniego

Szaty liturgiczne w rycie koptyjskim są mniej ozdobne, niż w większości pozostałych rytów wschodnich, mimo bogatego wystroju świątyń. Może to wynikać z dwóch spraw. Po pierwsze, ryt koptyjski, czyli egipski, jest mocno osadzony w życiu ascetycznym, pustelniczym, monastycznym – samych biskupów wybiera się tylko spośród mnichów (w innych Kościołach wschodnich to mogą być też celibatariusze czy wdowcy). Po drugie, zasadniczo rodzimi egipscy chrześcijanie w bardzo krótkich momentach historycznych…
Dowiedz się więcej

Ryt wschodniosyryjski/wschodniosyriacki ma różne nazwy: asyryjski, chaldejski, syromalbarski. Wynika to z trzech faktów. Po pierwsze, ryt ten od wieków ma dwie główne tradycje: bliskowschodnią (syryjską/iracką) oraz indyjską. Po drugie, stosowany jest on w różnych Kościołach: dwóch wiązanych z doktryną nestorianizmu – albo raczej tymi, które nie przyjęły soboru efeskiego – tj. Kościele asyryjskim oraz Starożytnym Kościele Wschodu, a także dwóch unickich, tj. Kościele chaldejskim (unia z Asyryjczykami z Bliskiego Wschodu) oraz Kościele syromalabarskim (unia z wiernymi…
Dowiedz się więcej

Obrządek maronicki pierwotnie stanowił libańską tradycję rytu syriackiego, zwanego też zachodniosyryjskim. Jednak na przestrzeni wieków uległ wielu latynizacjom, częściowo narzuconym przez Rzym. Latynizacja szat oryginalnie syriackich nastąpiła już w XIII wieku. Obecne wzory noszonych szat pochodzą – jak się wydaje – z XVII wieku, i tylko nieznacznie ewoluowały. Opisywał je wówczas dokładnie patriarcha maronicki Stefan Douaihi, który z jednej strony wspierał latynizacje (będąc „Synem…
Dowiedz się więcej

Niniejszy artykuł przedstawi pokrótce szaty liturgiczne używane w rycie syriackim, znanym także jako zachodnio-syryjski, zachodnio-syriacki. Zostanie tu też zawarta jego tradycja malankarska (znana też jako syro-malankarska), czyli indyjska. Ryt syriacki jest stosowany zarówno przez prawosławne orientalne wspólnoty (Kościół syriacki działający na Bliskim Wschodzie, w diasporze i misjach oraz Kościół malankarski w Indiach i diasporze), jak i katolickie (Katolicki Kościół Syriacki – ostateczna unia w 1782 roku…
Dowiedz się więcej

Tekst kierowany jest głównie do osób z Kościoła rzymsko-katolickiego, które nic/mało wiedzą o Kościołach wschodnich.Na początku należy zaznaczyć, iż Kościoły wschodnie można podzielić na 4 grupy: w łączności z Rzymem (tzw. Katolickie Kościoły Wschodnie, potocznie zwane unickimi); Kościoły prawosławne „wschodnie”/ „bizantyjskie” (tj. które przyjęły sobór chalcedoński); Kościoły prawosławne „orientalne” / „dochalcedońskie” (które odrzuciły sobór chalcedoński, nazywane czasem – choć błędnie – monofizycki); Kościoły nestoriańskie/asyryjskie.…
Dowiedz się więcej

Na samym początku należy przypomnieć, iż ryt bizantyjski ma różne tradycje lokalne, stąd też dany element może wyglądać nieco różnie w różnych miejscach, może mieć nieco inne znaczenie, może też być noszony w różnych okolicznościach. Wybrane różnice zostaną zaznaczone w tekście, ale nie pokryją one wszystkich możliwości. Należy podkreślić, iż w przypadku grekokatolików strój mnichów a zwłaszcza mniszek podobny jest do różnych łacińskich form. U grekokatolików zależy to od zgromadzenia…
Dowiedz się więcej

Wstęp Perspektywa na kolory liturgiczne w rytach wschodnich zdaje się być zdecydowanie różna od tej w zachodnich. Dotyczy to nawet Katolickich Kościołów Wschodnich, które przejęły – w zależności od wspólnoty – więcej lub mniej łacińskich wzorców w swoim życiu liturgicznym. Przede wszystkim, nie ma konkretnych zasad ich zastosowania, poza dwoma określeniami: „jasny” lub „ciemny” (które bywają jednak różnie tłumaczone na dany język), które występują tylko czasem w niektórych momentach…
Dowiedz się więcej

Inne poświęcenia wodyRyty wschodnie przewidują poświęcenie wody na inne okazje – ryt bizantyjski nazwie to małym poświęceniem wody, u Koptów jest to bardziej złożone. W rycie bizantyjskim małe poświęcenie wody może odbywać się na początku każdego miesiąca (tradycja grecka), w wigilie lub w samym dniu święta patronalnego parafii, w trakcie pielgrzymki przechodzącej przy źródle wody, w święto Procesji Krzyża obchodzonego 1 sierpnia itp. Małe poświęcenie…
Dowiedz się więcej

UWAGA: TEKST JEST PISANY Z PERSPEKTYWY TEOLOGII PRAWOSŁAWNEJNa całym chrześcijańskim Wschodzie to święto, obchodzone 6 stycznia, utożsamiane jest z Chrztem Pańskim – w przypadku Ormian równocześnie z Narodzeniem Chrystusa, zgodnie ze starszą praktyką. Przez to wszystkie ryty wschodnie przewidują obrzęd wielkiego poświęcenia wody. Przypomina on – chyba najbardziej w rytach bizantyjskim i koptyjskim – poświęcenie wody chrzcielnej. Jest to tak ważny i głęboki rytuał, iż często podaje się go jako najlepszy…
Dowiedz się więcej

UWAGA: TEKST JEST PISANY Z PERSPEKTYWY TEOLOGII PRAWOSŁAWNEJWoda występuje od początków istnienia świata, jak czytamy w Księdze Rodzaju. Jednakże wraz z upadkiem naszych Prarodziców, Adama i Ewy, jej pierwotna rola, by dawać życie i służyć człowiekowi, została skażona. Woda stała się często źródłem niebezpieczeństwa – widzimy to choćby w historii o potopie – i symbolicznym miejscem grasowania potwora morskiego (zob. np. Ps 103,26). Jednakże już w Starym…
Dowiedz się więcej