Tag: Ryt bizantyjski

Portal poświęcony liturgii Kościoła Świętego

Rodzaje szat liturgicznych w rycie bizantyjskim

Na samym początku należy przypomnieć, iż ryt bizantyjski ma różne tradycje lokalne, stąd też dany element może wyglądać nieco różnie w różnych miejscach, może mieć nieco inne znaczenie, może też być noszony w różnych okolicznościach. Wybrane różnice zostaną zaznaczone w tekście, ale nie pokryją one wszystkich możliwości. Należy podkreślić, iż w przypadku grekokatolików strój mnichów a zwłaszcza mniszek podobny jest do różnych łacińskich form. U grekokatolików zależy to od zgromadzenia…
Dowiedz się więcej

Kolory liturgiczne w rytach wschodnich

Wstęp Perspektywa na kolory liturgiczne w rytach wschodnich zdaje się być zdecydowanie różna od tej w zachodnich. Dotyczy to nawet Katolickich Kościołów Wschodnich, które przejęły – w zależności od wspólnoty – więcej lub mniej łacińskich wzorców w swoim życiu liturgicznym. Przede wszystkim, nie ma konkretnych zasad ich zastosowania, poza dwoma określeniami: „jasny” lub „ciemny” (które bywają jednak różnie tłumaczone na dany język), które występują tylko czasem w niektórych momentach…
Dowiedz się więcej

Rola wody w rytach wschodnich – Część III (inne święcenia wody i praktyki związane z wodą)

Inne poświęcenia wodyRyty wschodnie przewidują poświęcenie wody na inne okazje – ryt bizantyjski nazwie to małym poświęceniem wody, u Koptów jest to bardziej złożone. W rycie bizantyjskim małe poświęcenie wody może odbywać się na początku każdego miesiąca (tradycja grecka), w wigilie lub w samym dniu święta patronalnego parafii, w trakcie pielgrzymki przechodzącej przy źródle wody, w święto Procesji Krzyża obchodzonego 1 sierpnia itp. Małe poświęcenie…
Dowiedz się więcej

Rola wody w rytach wschodnich – Część II (Objawienie Pańskie)

UWAGA: TEKST JEST PISANY Z PERSPEKTYWY TEOLOGII PRAWOSŁAWNEJNa całym chrześcijańskim Wschodzie to święto, obchodzone 6 stycznia, utożsamiane jest z Chrztem Pańskim – w przypadku Ormian równocześnie z Narodzeniem Chrystusa, zgodnie ze starszą praktyką. Przez to wszystkie ryty wschodnie przewidują obrzęd wielkiego poświęcenia wody. Przypomina on – chyba najbardziej w rytach bizantyjskim i koptyjskim – poświęcenie wody chrzcielnej. Jest to tak ważny i głęboki rytuał, iż często podaje się go jako najlepszy…
Dowiedz się więcej

Rola wody w rytach wschodnich – Część I (Chrzest, Wielki Czwartek, Piątek Paschalny)

UWAGA: TEKST JEST PISANY Z PERSPEKTYWY TEOLOGII PRAWOSŁAWNEJWoda występuje od początków istnienia świata, jak czytamy w Księdze Rodzaju. Jednakże wraz z upadkiem naszych Prarodziców, Adama i Ewy, jej pierwotna rola, by dawać życie i służyć człowiekowi, została skażona. Woda stała się często źródłem niebezpieczeństwa – widzimy to choćby w historii o potopie – i symbolicznym miejscem grasowania potwora morskiego (zob. np. Ps 103,26). Jednakże już w Starym…
Dowiedz się więcej

Czy bębenek może być kanoniczny? – O instrumentach muzycznych w rytach wschodnich

Choć każdy ryt wschodni i wewnętrzne ich tradycje wykształtowały pewne własne praktyki, to jednak ten artykuł będzie podzielony nie według rytów, a według instrumentów. Jak to zazwyczaj bywa w przypadku rytów wschodnich – prawie nie ma regulacji dotyczących instrumentów ani w księgach liturgicznych, ani innych dokumentach. To kwestia przekazywanej tradycji następnym pokoleniom, którą po prostu się żyje.Głos ludzkiNajbardziej podstawowy instrument muzyczny, o ile tak go można nazwać. Tylko człowiek, stworzony…
Dowiedz się więcej

Gesty i postawy w rytach wschodnich

Gesty liturgiczne w rytach wschodnich są takie same lub bardzo podobne, stąd też artykuł traktuje to zagadnienie zbiorczo. Zarazem jednak należy pamiętać o tym, że w ramach każdego rytu istnieją tradycje lokalne , a nawet parafialne czy indywidualne. Ponadto tylko niektóre gesty liturgiczne i tylko częściowo są ujęte w księgach liturgicznych – większość z nich wynika po prostu z praktyk przekazywanych z pokolenia na pokolenie.Znak krzyżaTo podstawowy gest, wykonywany przez wschodnich chrześcijan bardzo często, a zarazem…
Dowiedz się więcej

Proskomidia w rycie bizantyjskim

Temat proskomidii jest bardzo obszerny – ten krótki artykuł ma tylko za zadanie wprowadzić do tego zagadnienia.Przyjęło się mówić, iż każda Boska Liturgia z anaforą eucharystyczną w rycie bizantyjskim ma trzy części, w następującej kolejności: 1. Proskomidia 2. Liturgia Słowa 3. Liturgia wiernych. Jest to sformułowanie poprawne, aczkolwiek należy zaznaczyć, iż przez wiele wieków proskomidia była de facto na drugim miejscu, pomiędzy Liturgią Słowa i Liturgią wiernych – tuż przed tzw.…
Dowiedz się więcej

Adwent w rytach wschodnich

Ryt bizantyjskiW rycie bizantyjskim okres przygotowawczy do świąt Narodzenia Chrystusa (25 grudnia) i Objawienia Pańskiego (6 stycznia) nazywa się Świętą Czterdziesiątnicą lub Postem Bożonarodzeniowym. U Słowian wschodnich można się spotkać również z określeniem „Post Filipowy”, jako że zaczyna się on dzień po święcie tego apostoła (14 listopada). U prawosławnych anglojęzycznych i nie tylko popularna jest również nazwa „Adwent”. Trwa on 40 dni, czyli zazwyczaj 6 niedziel. Obydwie liczby…
Dowiedz się więcej

Kalendarze rytów wschodnich (Cz. I)

WSTĘP We wszystkich rytach wschodnich istnieją dwa podstawowe cykle: paschalny, czyli gdzie dane święta i dni postne zależą od paschaliów, tj. wyliczenia daty Paschy Chrystusowej (święta Zmartwychwstania) oraz stały, czyli według stałych dat. W ramach stałych dat mogą być święta ruchome niezależne od Paschy, np. niedziele przed Bożym Narodzeniem czy niektóre Soboty Rodzicielskie (dni szczególnych modlitw za zmarłych). W kwestii wyliczania dat, zasadniczo stosowane są aż trzy kalendarze, zależnie…
Dowiedz się więcej

Przetłumacz stronę