Liturgia Niedzieli Męki Pańskiej – Przepisy obrzędowe
W celu przybliżenia wszystkim przepisów liturgii Mszy Niedzieli Męki Pańskiej (czyli Palmowej), przypominamy, że:
1. Kolorem liturgicznym Niedzieli Męki Pańskiej jest czerwień (OWMR, nr 346b).
2. Msza św. może rozpocząć się w trzech wariantach:
- Procesją – Wszyscy gromadzą się w kaplicy, innym kościele lub na wyznaczonym miejscu obok głównego kościoła, do którego przybywa asysta liturgiczna. Taką formę rozpoczęcia liturgii można sprawować tylko raz w ciągu całego dnia (zaleca się, aby uczynić to przed sumą). Kapłan może mieć na sobie ornat lub kapę (ad libitum). Po przybyciu do zgromadzonego ludu, celebrans wprowadza wiernych w liturgię, odmawia jedną z podanych w Mszale Rzymskim modlitw, pokrapia w ciszy gałązki palmowe, odczytuje Ewangelię (A: Mt 21, 1-11; B: Mk 11, 1-10/J 12, 12-16; C: Łk 19, 28-40) o wjeździe Chrystusa do Jerozolimy (jeśli jest obecny diakon, to właśnie on wykonuje proklamację Ewangelii), wygłasza homilię (ad libitum), kieruje do wiernych zachętę przed procesją, przewodniczy procesji do głównego kościoła. Procesja ma następujący kształt: na czele idzie ministrant z kadzielnicą, za nim usługujący z ozdobionym krzyżem, obok niego podążają ministranci z zapalonymi świecami, następnie podąża kapłan i reszta asysty, a na końcu podążają wierni (asysta, kapłan i wierni niosą w dłoniach palemki, chyba że (w przypadku ministrantów) niosą oni coś innego; PS, nr 29). Po dojściu do ołtarza, kapłan oddaje cześć ołtarzowi i okadza go (jeśli w trakcie procesji miał na sobie kapę, to zdejmuje ją dopiero po okadzeniu ołtarza). Następnie odmawia się kolektę mszalną i Msza św. przebiega w zwykły sposób (MR, s. 106-110) .
- Uroczystym wejściem – Wszyscy gromadzą się przed kościołem lub wewnątrz niego. Kapłan wraz z asystą podąża na wyznaczone miejsce wewnątrz kościoła, poza prezbiterium, gdzie będą dokonywały się obrzędy związane z poświęceniem palm. Na tym miejscu kapłan przywdziany w ornat, odmawia jedną spośród dwóch modlitw i poświęca gałązki palmowe, a diakon odczytuje jedną z Ewangelii o wjeździe Chrystusa (podano je wyżej). Następnie asysta w sposób uroczysty podąża do ołtarza (MR, s. 110-111). Jeśli jednak niemożliwym jest sprawowanie tego obrzędu w jakimś miejscu kościoła (np. ze względu na ciasnotę), to wówczas kapłan może wszystkie wyżej wymienione obrzędy sprawować od ołtarza i po odczytaniu perykopy Ewangelii, przejść przez kościół w uroczystej procesji (MR, s. 111). W sytuacji wyjątkowej, gdy jakieś względy uniemożliwiają przejście kapłana przez kościół, celebrans sprawuje wszystkie obrzędy w prezbiterium (Tamże). Niezależnie od formy uroczystego wejścia, po przybyciu do ołtarza, kapłan całuje ołtarz, okadza go i podąża na miejsce przewodniczenia, skąd rozpoczyna Mszę św. od kolekty (Tamże).
- Zwykłe wejście – Wszyscy gromadzą się w kościele. Kapłan odprawia Mszę św. w zwykły sposób. W trakcie procesji wejścia należy śpiewać pieśń nawiązującą do przybycia Chrystusa do Jerozolimy. Tę formę należy wykorzystywać podczas wszystkich Mszy św. tej Niedzieli (również w sobotę wieczorem), gdy nie sprawowano uroczystego wejścia (MR, s. 111).
3. Liturgia słowa przebiega bez zmian aż do wersetu przed Ewangelią włącznie. W Mszach św. bez udziału ludu obowiązują wszystkie trzy czytania. Natomiast w Mszach św. z udziałem ludu, jeśli wymaga tego potrzeba, można zaniechać odczytywania jednej z lekcji mszalnych przed Męką Pańską lub też proklamować jedynie słowa Męki Pańskiej. Mękę Pańską mogą wykonywać kapłani, diakoni lub lektorzy (z tym, że kapłan odgrywa słowa Jezusa). Można ją czytać lub śpiewać (PS, nr 33).
4. Podczas Ewangelii, gdy zostanie odczytany fragment o zgonie Chrystusa, wszyscy klękają.
5. W trakcie głoszenia Ewangelii nie używa się kadzidła i świec. Nie pozdrawia się również ludu. Jeśli diakon ma odczytać Ewangelię, to prosi kapłana o błogosławieństwo (MR, s. 112).
6. Po proklamacji Męki Pańskiej odbywa się homilia i odmawia się Wierzę (MR, s. 112).
7. Prefacją mszalną jest 1 prefacja na Niedzielę Palmową (nr 19).
8. Preferowaną Modlitwą Eucharystyczną jest I, III, I o Tajemnicy Pojednania lub II o Tajenicy Pojednania Modlitwa Eucharystyczna (OWMR, nr 365a-365c). W tych dwóch ostatnich przypadkach opuszcza się prefację własną modlitwy i odmawia się prefację nr 19 (MR, s. 343*).
9. Na koniec Mszy św. można odmówić specjalne błogosławieństwo nad ludem na temat Męki Pańskiej (MR, s. 383*).
Opr. Dawid Makowski
