Krok 1 – Pojęcia
Za pomocą sformułowania ,,kalenda” rozumie się pierwszy dzień miesiąca.
Za pomocą sfomułowania ,,nona” rozumie się piąty lub szósty (zależnie od miesiąca) dzień miesiąca.
Za pomocą sformułowania ,,ida” rozumie trzynasty lub piętnasty (zależnie od miesiąca) dzień miesiąca.
Za pomocą sformułowania ,,epacta” rozumie się liczbę dni księżycowych danego roku, o którą rok słoneczny przewyższa rok księżycowy.
Za pomocą sformułowani ,,złota liczba” rozumie się liczbę od 1 do 19, która określa umiejscowienie roku w dziewiętnastoletnim cyklu księżycowym, czyli metońskim.
Krok 2 – Wyznaczenie kalendy/idy/nony
W przypadku dnia 25 grudnia wylicza się kalendę, ponieważ dzień ten wypada po nonie i idzie grudniowej (nona wypada tu 5 grudnia, a ida 13 grudnia). Kalendę wyznacza się od pierwszego dnia nowego miesiąca, czyli w tym wypadku od 1 stycznia. Liczba dni, która występuje między 25 grudnia a 1 stycznia wynosi osiem (25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 1). Zatem 25 grudnia wypadają ósme kalendy stycznia. Dlatego w Martyrologium czyta się: „Die 25 decembris. Octavo Kalendas ianuarii”.
Krok 3 – Wyznaczenie złotej liczby roku
Złota liczba dotyczy natomiast roku. Corocznie jest ona inna. Zatem w tym przypadku, gdy wyznacza się złotą liczbą na rok 2025, należy za podstawę wziąć właśnie liczbę 2025. Zgodnie z normami Martyrologium oraz przedsoborowego wydania Mszału Rzymskiego z 1962 r., aby obliczyć złotą liczbę roku, należy do liczby roku dodać jeden, a następnie podzielić otrzymaną liczbę przez dziewiętnaście. Reszta, którą się otrzyma z tego dzielenia, będzie złotą liczbą roku. Jeśli nic natomiast nie zostanie z dzielenia, to złotą liczbą będzie właśnie dziewiętnaści.
Zatem działanie jest następujące: Rok+1 ÷19
W przypadku omawianego roku, działanie wygląda w ten sposób: 2025+1 ÷19.
Zatem 2025+1 ÷19 =106 R 12
Resztą jest więc 12, a więc złotą liczbą roku 2025 będzie 12.
Krok 4 – Wyznaczenie epakty
Epaktę oblicza się z cyklu dziewiętnastoletniego (metońskiego). Liczba lat dziewiętnastu odpowiada dwustu trzydziestu pięciu miesiącom księżycowym. Do jej obliczenia wykorzystuje się złotą liczbę. W przypadku roku 2025 złotą liczbą jest 12.
Aby wyznaczyć epaktę, należy posłużyć się następującą tabelą:
| Złoty numer | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
| Epakta | XXIX | X | XXI | II | XIII | XXIV | V | XVI | XXVII |
| Złoty numer | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| Epakta | VIII | XIX | (*) | XI | XXII | III | XIV | XXV | VI |
| Złoty numer | 19 |
| Epakta | XVII |
Widać tu, że liczba 12 odpowiada znakowi *. Zatem epaktą roku 2025 jest *.
Krok 5 – Wyznaczenie litery
Mając już wyznaczoną złotą liczbę (czyli 12) i epaktę (czyli *) należy wyznaczyć literę. Jest to o tyle proste, że jest ona umieszczona w tabeli w Martyrologium, tak że należy po prostu odszukać, która litera jest przyporządkowana epakcie *.
Należy więc posłużyć się poniższą tabelą:
| a I | b II | c III | d IV | e V | f VI | g VII | h VIII | i IX | k X |
| l XI | m XII | n XIII | p | q XV | r XVI | s XVII | t XVIII | u XIX | A XX |
| B XXI | C XXII | D XXIII | E XXIV | F/F | G XXVI | H XXVII | M XXVIII | N XXIX | P * |
W ten sposób widać, że epakcie * przyporządkowana jest litera P. Zatem literą roku 2025, którego złotą liczbą jest 12, jest litera P.
Krok 6 – Wyznaczenie luny
Znając już literę, można wyznaczyć lunę. Aby ją określić, należy skorzystać z tabeli, umieszczonej pod dniem 25 grudnia w Martyrologium:
| a 6 | b 7 | c 8 | d 9 | e 10 | f 11 | g 12 | h 13 | i 14 | k 15 |
| k 15 | l 16 | m 17 | n 18 | p 19 | q 20 | r 21 | s 22 | t 23 | u 24 |
| A 25 | B 26 | C 27 | D 28 | E 29 | F 30 | F 29 | G 1 | H 1 | M 3 |
| N 4 | P 5 |
Wynika z niej, że do litery P przyporządkowana jest cyfra 5. Oznacza to, że luną 25 grudnia 2025 r. będzie pięć.
Krok 7 – Tekst śpiewu
Tak więc śpiewa się:
,,Octavo Kalendas ianuarii. Luna cinqua. Innumeris…”.
Opr. Dawid Makowski
Marceli Kyc
