Kategoria: Ryty liturgiczne

Szaty liturgiczne w rycie koptyjskim są mniej ozdobne, niż w większości pozostałych rytów wschodnich, mimo bogatego wystroju świątyń. Może to wynikać z dwóch spraw. Po pierwsze, ryt koptyjski, czyli egipski, jest mocno osadzony w życiu ascetycznym, pustelniczym, monastycznym – samych biskupów wybiera się tylko spośród mnichów (w innych Kościołach wschodnich to mogą być też celibatariusze czy wdowcy). Po drugie, zasadniczo rodzimi egipscy chrześcijanie w bardzo krótkich momentach historycznych…
Dowiedz się więcej

Ryt wschodniosyryjski/wschodniosyriacki ma różne nazwy: asyryjski, chaldejski, syromalbarski. Wynika to z trzech faktów. Po pierwsze, ryt ten od wieków ma dwie główne tradycje: bliskowschodnią (syryjską/iracką) oraz indyjską. Po drugie, stosowany jest on w różnych Kościołach: dwóch wiązanych z doktryną nestorianizmu – albo raczej tymi, które nie przyjęły soboru efeskiego – tj. Kościele asyryjskim oraz Starożytnym Kościele Wschodu, a także dwóch unickich, tj. Kościele chaldejskim (unia z Asyryjczykami z Bliskiego Wschodu) oraz Kościele syromalabarskim (unia z wiernymi…
Dowiedz się więcej

Obrządek maronicki pierwotnie stanowił libańską tradycję rytu syriackiego, zwanego też zachodniosyryjskim. Jednak na przestrzeni wieków uległ wielu latynizacjom, częściowo narzuconym przez Rzym. Latynizacja szat oryginalnie syriackich nastąpiła już w XIII wieku. Obecne wzory noszonych szat pochodzą – jak się wydaje – z XVII wieku, i tylko nieznacznie ewoluowały. Opisywał je wówczas dokładnie patriarcha maronicki Stefan Douaihi, który z jednej strony wspierał latynizacje (będąc „Synem…
Dowiedz się więcej

Niniejszy artykuł przedstawi pokrótce szaty liturgiczne używane w rycie syriackim, znanym także jako zachodnio-syryjski, zachodnio-syriacki. Zostanie tu też zawarta jego tradycja malankarska (znana też jako syro-malankarska), czyli indyjska. Ryt syriacki jest stosowany zarówno przez prawosławne orientalne wspólnoty (Kościół syriacki działający na Bliskim Wschodzie, w diasporze i misjach oraz Kościół malankarski w Indiach i diasporze), jak i katolickie (Katolicki Kościół Syriacki – ostateczna unia w 1782 roku…
Dowiedz się więcej

Pierwszymi księgami liturgicznymi, dostosowanymi do sprawowania liturgii, której odnowienie zapowiedziano, a które to zapowiedzi zrealizowano na początku 1965 r., były “Kyriale simplex” oraz “Cantus” – dwie księgi dotyczące śpiewów mszalnych. Zostały one wydane dn. 14 grudnia 1964 r[1].Pierwszą z nich, jak wspomniano, było Kyriale simplex, zawierające części stałe Mszy św.[2] Księga ta została wydana z myślą o kościołach parafialnych, przedstawiając zwyczajne (i proste) gregoriańskie melodie części stałych[3]. Były…
Dowiedz się więcej

Modyfikacje, o których była mowa w poprzednich postach serii (związanych z “Sacram Liturgiam” oraz modyfikacji obrzędów Komunii św.), znalazły swoje odzwierciedlenie w wydanej dn. 26 września 1964 r. pierwszej instrukcji wykonawczej do Konstytucji o Liturgii Świętej, której obowiązywanie nastąpiło dopiero dn. 7 marca 1965 r.[1] Na jej mocy dokonano znacznych zmian w obrzędzie Mszy św., które opierały się w głównej mierze na uproszczeniach poszczególnych ceremonii[2].Przede wszystkim zaznaczono, że należy odejść do praktyki, wedle której celebrans…
Dowiedz się więcej

Kolejne modyfikacje liturgiczne datuje się na dz. 25 stycznia 1964 r. Wówczas papież Paweł VI (†1978) wydał swoje Motu Proprio Sacram Liturgiam, na mocy którego nakazał każdej diecezji utworzenia komisji liturgicznej, muzycznej i sztuki kościelnej[1]. Papież pragnął także, aby w wykazie zagadnień liturgiki na wydziałach teologicznych, w seminariach i w instytutach zakonnych od kolejnego roku akademickiego znalazły się zalecenia Konstytucji o Liturgii Świętej[2]. Polecono także, aby od dn. 16 lutego…
Dowiedz się więcej

Zanim zaczęto reformować Mszę św., sakramenty, sakramentalia oraz celebracje związane z odmawianiem godzin kanonicznych, dokonano kilku ważnych modyfikacji, dotyczących obrzędów Komunii św. W dn. 10 stycznia 1964 r. światło dzienne ujrzał Dekret Świętej Kongregacji Świętego Oficjum, na mocy którego skrócono post eucharystyczny do godziny-trzech przed przyjęciem Najświętszego Sakramentu[1]. Taki stan rzeczy nie trwał jednak zbyt długo. Jeszcze w tymże roku, dn. 21 listopada 1964 r. ustalono, że post eucharystyczny winien…
Dowiedz się więcej

Jan XXIII (†1963), który zwołał Sobór Watykański II (1962-1965), rzekł raz, iż Kościół jest strukturą, która nieustannie się odnawia[1]. Naturalnie dotyczy to również tego, czym Kościół żyje – świętej liturgii. Święta Kongregacja Świętego Oficjum w schemacie przygotowującym sobór, wskazała, że jedną z naglących kwestii jest pochylenie się właśnie nad świętymi obrzędami Kościoła[2]. Nie ma w tym nic dziwnego, wszak wielu biskupów – przynajmniej od połowy XX w. –…
Dowiedz się więcej

Jeffrey Tucker napisał kiedyś te znamienne słowa:„O liturgii z 1965 r. prawie w ogóle się nie słyszy, a jednak jest to ta celebracja, która bezpośrednio wynikała z Konstytucji Sacrosanctum Concilium”[1].Faktycznie trzeba przyznać, że zagadnienie rytu z 1965 r. jest obce nie tylko literaturze polskiej, ale i światowej. Można to wytłumaczyć dość dużym tempem zmian posoborowej reformy liturgicznej, którą dzisiaj traktuje się powszechnie za zwartą całość, a tylko nieliczni wyszczególniają w swoich badaniach poszczególne jej etapy. Niemniej jednym…
Dowiedz się więcej