Obrzędy święceń diakonatu – Przepisy obrzędowe
W celu przybliżenia wszystkich przepisów obrzędowych liturgii święceń diakonatu, przypominamy, że:
- Obrzęd święceń winien odbywać się w kościele katedralnym lub w kościele, z którego pochodzi kandydat/kandydaci lub – w przypadku święcenia mnichów czy zakonników – kościół klasztorny (DOEPD, nr 182).
- Dniem święceń jest przede wszystkim niedziela lub święto. Nie wyklucza się bynajmniej innych dni, za wyjątkiem Triduum Paschalnego, Środy Popielcowej, Wielkiego Tygodnia oraz Wspomnienia wszystkich wiernych zmarłych (DOEPD, nr 184).
- Jeśli dzień na to pozwala (tj. nie jest to Uroczystość, Niedziela Adwentu, Niedziela Wielkiego Postu, Niedziela Wielkanocy, Dzień w ciągu oktawy) to wolno odprawić Mszę św. z formularza Mszy obrzędowej. W innych przypadkach sprawuję się Mszę z dnia z czytaniami dnia. Jeśli jednak Mszę św. sprawuje się w święta Apostołów, kiedy to sprawowanie Mszy św. obrzędowej jest zakazane, wolno jedno spośród czytań wybrać ze zbioru perykop na Mszę święceń diakonatu (CE, nr 499).
- Msza św. do Ewangelii włącznie odbywa się jak zwykle. W procesji wejścia kandydaci do święceń idą przed diakonem, który niesie Ewangeliarz (CE, nr 562-563).
- Po wygłoszeniu Ewangelii przez diakona, księga Ewangelii ponownie zostaje położona na ołtarzu (CE, nr 563).
- Gdy biskup usiądzie po usłyszeniu słów Ewangelii, jeden z diakonów wzywa kandydatów z imienia i nazwiska (CE, nr 565).
- Prośba o wyświęcenie kandydatów i zapewnienie biskupa o godność kandydatów należy do prezbitera, który brał udział w formacji kandydatów (DOEPD, nr 180).
- Po upewnieniu się przez biskupa w kwestii godności przedstawianych kandydatów, szafarz święceń wygłasza homilię (CE, nr 567).
- Po homilii biskup zadaje kandydatom pytania, spośród których czwarte nie jest wygłaszane do tego, kto jest już żonaty (CE, nr 568). Takich pytań jest w sumie sześć (DOEPD, nr 200).
- Po pytaniach o gotowość przyjęcia święceń i zobowiązań z nich płynących, padają trzy pytania przyrzeczeń (CE, nr 569). Podczas nich każdy z kandydatów wkłada swoje dłonie w dłonie biskupa (DOEPD, nr 201).
- Po przyrzeczeniach odbywa się litania do Wszystkich Świętych, która zajmuje miejsce modlitwy powszechnej w tej Mszy św. Podczas niej wszyscy klęczą, chyba że jest to okres paschalny lub niedziela (wówczas stoją). W litanii można dodać wezwania dostosowane do okoliczności oraz imiona świętych, czczonych w danym miejscu lub patronów osób przyjmujących święcenia (CE, nr 570). Niezależnie od postawy wiernych, kandydaci do święceń leżą na posadzce.
- Po litanii powstaje jedynie szafarz święceń i odmawia modlitwę Panie Boże, wysłuchaj łaskawie (DOEPD, nr 204). Po tej modlitwie wszyscy wstają (DOEPD, nr 204).
- Gdy wszyscy powstaną, każdy z kandydatów podchodzi do biskupa, przed którym klęka na obydwa kolana, a ten nakłada na jego głowę swoje ręce w milczeniu (DOEPD, nr 205-206).
- Po nałożeniu rąk odbywa się modlitwa święceń, którą biskup odmawia nad kandydatami, którzy przed nim klęczą (DOEPD, nr 207).
- Po modlitwie święceń obecni na Mszy św. diakoni podchodzą do wyświęcanych i pomagają im przywdziać szaty diakońskie: stułę i dalmatykę. Jeśli jednak nie ma innych diakonów, mogą to zrobić inni usługujący niższych stopni (DOEPD, nr 208). Można wówczas śpiewać Ps 84 z antyfoną: Szczęśliwi, którzy mieszkają w Twym domu (Alleluja), ale bez doksologii trynitarnej. Śpiew ten należy zakończyć w momencie, gdy wszyscy wyświęceni przywdziali dalmatykę (DEOPD, nr 209). Można wykonać też inny śpiew, podobny charakterem do powyższego Psalmu.
- Następnie szafarz święceń przekazuje diakonom księgę Ewangelii (DOEPD, nr 210).
- Po przekazaniu księgi Ewangelii, biskup udziela nowo wyświęconym diakonom pocałunku pokoju (DOEPD, nr 211). To samo czynią diakoni obecni na liturgii (CE, nr 576). W tym czasie śpiewa się Ps 146 z antyfoną: Wiernego sługę uwielbi mój Ojciec. Śpiew ten należy zakończyć w momencie, gdy wszyscy otrzymają pocałunek pokoju i potem wymienią go między usługującymi swego stanu (DOEPD, nr 212). Można wykonać też inny śpiew, podobny charakterem do powyższego Psalmu.
- Po tym obrzędzie kontynuuje się Mszę św. od wyznania wiary (lub – gdy go nie ma – od przygotowania darów).
- Do ołtarza w procesji z darami przybywają przedstawiciele wyświęconych z chlebem oraz winem i wodą. Przynajmniej jeden z nich usługuje przy ołtarzu (CE, nr 578).
- W modlitwie eucharystycznej wspomina się wyświęconych: w I ME podczas części Boże, przyjmij, odmawia się specjalną formułę z mszału; w II ME po słowach: aby Duch Święty zjednoczył nas wszystkich, przyjmujących Ciało i Krew Chrystusa, dodaje się specjalną formułę z mszału; w III ME po słowach: którzy nieustannie orędują za nami u Ciebie, dodaje się specjalną formułę z mszału; w IV ME po słowach: żywą ofiarą ku Twojej chwale, dodaje się specjalną formułę z mszału (DOEPD, nr 214).
- Rodzice i krewni wyświęconych mogą przyjąć Komunię św. pod obiema postaciami (CE, nr 580). Wyświęceni zaś pomagają w komunikowaniu wiernych (DOEPD, nr 216).
- Mszę św. można zakończyć uroczystym błogosławieństwem wyświęconych (CE, nr 580).
Schemat podawania i odbierania insygniów znajduje się tutaj.
Uroczyste błogosławieństwo z Pontyfikału znajduje się tutaj.
Opr. Dawid Makowski
Tags: Msza przy udzielaniu święceń, Msze obrzędowe, Obrzęd święceń, Obrzęd święceń diakonatu, Pomoce liturgiczne, Przepisy, Przepisy obrzędowe, Sakrament święceń