Kategoria: Artykuły

Z wielką radością przedstawiamy Wam nową książkę Dawida Makowskiego pt. „Posługi współczesnego Kościoła. Refleksja w pięćdziesiątą rocznicę wydania Listu Apostolskiego Ministeria Quaedam„. Praca została wydana przez Wydawnictwo Miles w 2023 r.Spis treści książki:PrzedmodwaWprowadzenieWłaściwa terminologiaList apostolski motu proprio „ministeria quaedam” (1972 r.)1. Powstanie niższych stopni kościelnego posługiwania2. Klerykalizacja święceń niższych3. Różnorodność stopni kościelnego posługiwania4. Przygotowanie do reformy święceń niższych i subdiakonatu5. Święcenia niższe i subdiakonat w reformie posoborwej6.…
Dowiedz się więcej

Zagłębiając się w kolejne etapy historii święceń, nie sposób ominąć celebracji święceń – wraz z jej modlitwami – obecnej w sakramentarzach, czyli pierwszych księgach, które zawierały modlitwy przy sprawowaniu różnych obrzędów liturgicznych. W poniższym artykule zostanie zwrócona uwaga na sakramentarz gelazjański. Księga ta była szczególnie znana w Galii, przez co stała się swoistą podstawą rytów gallikańskich.O święceniach w sakramentarzu w ogólnościSakramentarz gelazjański w części poświęconej święceniom w ogólności przedstawia kilka…
Dowiedz się więcej

Znając już wygląd celebracji święceń w dokumentach z początku średniowiecza, warto zagłębić się w treści księgi, która zawierała już pewne nowe elementy, zbliżające całą celebrację święceń do stanu, jaki został zawarty w Pontificale Romanum z 1961-1962 r. Chodzi rzecz jasna o Pontyfikał Rzymsko-Germański (zwany również Pontyfikałem Mogunckim lub Pontyfikałem Ottona), który pochodzi z X w., a dokładniej, na co wskazuje M. Zachara, z okresu pomiędzy 950 a 962 r[1]. Przedstawiana księga została…
Dowiedz się więcej

Dość duży wpływ na kształtowanie się liturgii Kościoła miały sakramentarze. Ostatnimi czasy na łamach tej strony pojawił się artykuł nt. święceń w Sakramentarzu gelaziańskim. Warto więc wspomnieć jeszcze o dwóch innych sakramentarzach, które zawierały niektóre obrzędy święceń. Chodzi rzecz jasna o Sakramentarz z Werony zwanym leoniańskim i Sakramentarz gregoriański.Na samym początku warto poznać parę informacji na temat analizowanych ksiąg. Sakramentarz z Werony (in. Kodeks z Werony/Sakramentarz leoniański) pochodzi z VI…
Dowiedz się więcej

W piątym wieku galijska wspólnota Kościoła przeżywała trudności, które były związane m.in. z podmiotowością prawną duchownych zamieszkujących w Galii. Chcąc przeciwdziałać podporządkowaniu ich państwu, stworzono spis duchowieństwa, do którego oprócz diakonów i kapłanów dołączono również niższych posługujących (subdiakonów, akolitów, egzorcystów, lektorów, ostiariuszy oraz psalmistów). Znaleźli się więc tam wszyscy ci, którzy wówczas piastowali jakieś urzędy we wspólnocie Kościoła galijskiego. Dokument ten jest ważny również z tego względu,…
Dowiedz się więcej

Dwoma najważniejszymi sakramentami (tzw. większymi) jest chrzest i Eucharystia, spośród których pierwszy obmywa, a drugi poi człowieka[1]. Dzięki sakramentowi chrztu człowiek na nowo się odradza (Rz 6, 4)[2]. To właśnie w momencie chrzcielnego obmycia staje się on duchowym dzieckiem Abrahama, któremu została dana obietncia (Rdz 15, 1-6)[3]. Wspólnota ochrzczonych powinna być wspólnotą cieszących się imieniem Pana (Ps 89, 16-17), gdyż odkupienie człowieka, realizujące się…
Dowiedz się więcej

Średniowiecze to czas, w którym dość mocno rozwijały się obrzędy Kościoła. Oprócz rozwoju rytów mszalnych następowało poszerzanie obrzędów święceń, które można zauważyć wtedy, gdy przegląda się poszczególne sakramentarze czy pontyfikały. Jednym z nich jest Pontyfikał Wilhelma Duranda, zwany czasem Pontyfikałem Durandusa. Nazwa księgi pochodzi od biskupa Duranda, żyjącego w XIII w. (ok. 1230-1296), który pod koniec swego życia stworzył Pontyfikał[1]. Dlatego też czytając poniższy artykuł,…
Dowiedz się więcej

Zmierzając powoli do kresu Roku Pańskiego 2021 r., warto uczynić drobną refleksję na temat tego, co przez ten czas zmieniło się w Kościele. Jedną z takich rzeczy było niewątpliwie kilkukrotne poruszenie tematyki posług liturgicznych (ministerium) tak przez papieża Franciszka, jak i przez Konferencję Episkopatu Polski. Wielu pyta się dzisiaj, czy przez różnorakie zmiany w dziedzinie lektoratu i akolitatu, stopnie te są dalej tym samym, czym były niegdyś święcenia niższe (ordines minores). Inni…
Dowiedz się więcej

Święcenia niższe i subdiakonat, wraz z ceremonią przygotowującą do przyjęcia tych stopni, zostały zreformowane w drugiej połowie 1972 r. Natomiast nowy mszał wydany przez Pawła VI (+1978), ujrzał światło dzienne w 1970 r. Zatem w okresie od 1970 r. do 1972 r., a więc przez około dwa lata duchowni niższych święceń oraz subdiakoni brali udział w zreformowanej liturgii. Natomiast dostosowywanie ich funkcji do reformowanej liturgii, rozpoczęło się już w 1965 r., kiedy to wydano pierwsze wytyczne względem…
Dowiedz się więcej

Ostatnimi czasy na łamach tej strony ukazała się publikacja, nt. funkcji liturgicznych (munus), które pełnili duchowni święceń niższych i subdiakoni w nowej liturgii mszalnej między 1970 a 1972 r. Dzisiaj uwaga zostanie skupiona na tej samej tematyce, tyle że w innym przedziale czasowym. Warto zgłębić się bowiem we właściwe funkcje osób po tonsurze, ostiariuszy, lektorów, egzorcystów, akolitów i subdiakonów w dawnej liturgii mszalnej. Wszak do dziś te święcenia są udzielane we wspólnotach podległych niegdyś…
Dowiedz się więcej