Kategoria: Niższe urzędy Kościoła

Średniowiecze to czas, w którym dość mocno rozwijały się obrzędy Kościoła. Oprócz rozwoju rytów mszalnych następowało poszerzanie obrzędów święceń, które można zauważyć wtedy, gdy przegląda się poszczególne sakramentarze czy pontyfikały. Jednym z nich jest Pontyfikał Wilhelma Duranda, zwany czasem Pontyfikałem Durandusa. Nazwa księgi pochodzi od biskupa Duranda, żyjącego w XIII w. (ok. 1230-1296), który pod koniec swego życia stworzył Pontyfikał[1]. Dlatego też czytając poniższy artykuł,…
Dowiedz się więcej

Zmierzając powoli do kresu Roku Pańskiego 2021 r., warto uczynić drobną refleksję na temat tego, co przez ten czas zmieniło się w Kościele. Jedną z takich rzeczy było niewątpliwie kilkukrotne poruszenie tematyki posług liturgicznych (ministerium) tak przez papieża Franciszka, jak i przez Konferencję Episkopatu Polski. Wielu pyta się dzisiaj, czy przez różnorakie zmiany w dziedzinie lektoratu i akolitatu, stopnie te są dalej tym samym, czym były niegdyś święcenia niższe (ordines minores). Inni…
Dowiedz się więcej

Święcenia niższe i subdiakonat, wraz z ceremonią przygotowującą do przyjęcia tych stopni, zostały zreformowane w drugiej połowie 1972 r. Natomiast nowy mszał wydany przez Pawła VI (+1978), ujrzał światło dzienne w 1970 r. Zatem w okresie od 1970 r. do 1972 r., a więc przez około dwa lata duchowni niższych święceń oraz subdiakoni brali udział w zreformowanej liturgii. Natomiast dostosowywanie ich funkcji do reformowanej liturgii, rozpoczęło się już w 1965 r., kiedy to wydano pierwsze wytyczne względem…
Dowiedz się więcej

Ostatnimi czasy na łamach tej strony ukazała się publikacja, nt. funkcji liturgicznych (munus), które pełnili duchowni święceń niższych i subdiakoni w nowej liturgii mszalnej między 1970 a 1972 r. Dzisiaj uwaga zostanie skupiona na tej samej tematyce, tyle że w innym przedziale czasowym. Warto zgłębić się bowiem we właściwe funkcje osób po tonsurze, ostiariuszy, lektorów, egzorcystów, akolitów i subdiakonów w dawnej liturgii mszalnej. Wszak do dziś te święcenia są udzielane we wspólnotach podległych niegdyś…
Dowiedz się więcej

Na łamach tej strony już kilkukrotnie pojawiały się takie pojęcia jak funkcja (munus) czy posługa (ministerium). Również w rozmowach na tematy liturgiczne bardzo często ludzie posiłkują się tymi dwoma wyrazami, choć czynią to najczęściej zamiennie. W rzeczywistości jednak Słownik Języka Polskiego nie traktuje tych określeń jako wyrazy bliskoznaczne (synonimy), gdyż nie umiejscawia ich obok siebie[1]. Najbliższy synonim funkcji to rola, zaś wyrazem bliskoznacznym do słowa posługa jest…
Dowiedz się więcej

Znając już zarys powstania święceń niższych i wyższych, warto poznać kształtowanie się obrzędu udzielania tych urzędów, począwszy od tekstów biblijnych, poprzez m.in. dzieło przypisywane Hipolitowi (+236), a skończywszy na Statutach Kościoła Starożytnego (V w.).Pismo ŚwiętePierwszym źródłem, nad którym należy się pochylić, jest tekst natchniony – Pismo Święte. Na samym początku warto się zająć opisem wybrania następcy Judasza (Dz 15-26). Cała procedura wyboru nowego członka…
Dowiedz się więcej

Święcenia absolutne, zwane również święceniami altarzystów, polegały na przygotowaniu i wyświęceniu danego duchownego wyłącznie w celu sprawowania Najświętszej Ofiary. Właśnie na temat tej praktyki zostanie poświęcona poniższa publikacja.W Piśmie Świętym można znaleźć wiele wzmianek o prezbiterach czy biskupach (wówczas nie rozdzielano tych dwóch pojęć). Nie chcąc wgłębiać się w słowa wszystkich perykop obecnych w Biblii na temat tych osób, wystarczy przedstawić jedynie jedną perykopę:,,Następnego dnia Paweł poszedł razem…
Dowiedz się więcej

Przyglądając się dokumentom soborowym pod kątem święceń, wielokrotnie można się natknąć na to, że w hierarchii kleru występuje tam stopień psalmisty. Właśnie dlatego warto zagłębić się w tę tematykę, aby rozstrzygnąć, czy urząd ten był święceniem, czy tylko jakąś funkcją lub posługą.Na początek warto sobie przedstawić dwa dokumenty traktujące na ten temat. Synod w Laodycei (ok. 360 r.) w kanonie XXIII wspominał o lektorach i kantorach (tj. psalmistach) pod kątem używanych szat. Mocą…
Dowiedz się więcej

Bardzo ważną i interesującą kwestią zarówno pod kątem historii Kościoła, jak i sakramentu święceń była praktyka święcenia dzieci. Poznając zarys powstania święceń niższych, można było zaobserwować, że nie każdy stopień mniejszy wymagał ukończenia dwudziestu lat życia. Tak było m.in. z lektoratem. Właśnie, dlatego warto przybliżyć sobie ideę i sens wyświęcania młodzieńców na poszczególne urzędy.Najbardziej znanym stopniem, na który od początku wybierano młodych chłopców, był lektorat. E. Górski przyczynę…
Dowiedz się więcej

Święcenia niższe, o których była mowa w poprzednim artykule, znajdowały swoje wypełnienie w posłudze diakona – pierwszego święcenia wyższego z pochodzenia Bożego. Oprócz tego stopnia, w grupie stopni wyższych znajduje się także kapłaństwo (z podziałem na prezbiterów i biskupów). Te trzy święte stopnie – diakonat, prezbiterat i episkopat są obecne w Kościele do dziś. Dlatego tym bardziej warto sobie przybliżyć powstanie tych świętych stanów.Pisząc o święceniach niższych, wielokrotnie ukazywano, że ich…
Dowiedz się więcej