Tag: Historia

Jeffrey Tucker napisał kiedyś te znamienne słowa:„O liturgii z 1965 r. prawie w ogóle się nie słyszy, a jednak jest to ta celebracja, która bezpośrednio wynikała z Konstytucji Sacrosanctum Concilium”[1].Faktycznie trzeba przyznać, że zagadnienie rytu z 1965 r. jest obce nie tylko literaturze polskiej, ale i światowej. Można to wytłumaczyć dość dużym tempem zmian posoborowej reformy liturgicznej, którą dzisiaj traktuje się powszechnie za zwartą całość, a tylko nieliczni wyszczególniają w swoich badaniach poszczególne jej etapy. Niemniej jednym…
Dowiedz się więcej

Uroczystość Narodzenia Pańskiego powstała w Rzymie i tam została pierwszy raz umieszczona w kalendarzu z 354 r. Ten kalendarz pt. Depositio martyrum, który jest datowany prawdopodobnie na rok 336, zawiera imiona oraz miejsca spoczynku męczenników rzymskich, a także daty ich narodzin do życia wiecznego (a więc daty ich męczeństwa). Na początku listy – że tak powiem: w nagłówku – jest napisane: “VIII kal. Ian. Natus Christus in Betleem Iudeae” – “Ósmego dnia kalendy styczniowej…
Dowiedz się więcej

W Okresie Adwentu nie śpiewa się hymnu “Gloria” podczas niedzielnej Mszy św., a w liturgii używa się fioletowych paramentów. Śpiewanie w tych liturgiach “Alleluia” wprowadziło dopiero Ordo Lectionum Missae z 1969 r. Jednak zrezygnowanie ze śpiewu hymnu anielskiego, który w XI w. stał się wyznacznikiem podniosłości celebracji, który był niekompatybilny z wymiarem pokutnym (zob. (np.) Bernhold von Konstanz (1054-1100), Micrologus de ecclesiasticis observationibus, ed. J. de Pamele (PL 151), Paris 1853,…
Dowiedz się więcej

Konstytucja o Świętej Liturgii “Sacrosanctum Concilium” II Soboru Watykańskiego mówi w artykule 103 tak: Obchodząc ten roczny cykl misteriów Chrystusa, Kościół święty ze szczególną miłością oddaje cześć Najświętszej Matce Bożej, Maryi, która nierozerwalnym węzłem złączona jest ze zbawczym dziełem swojego Syna. W Niej Kościół podziwia i wysławia wspaniały owoc odkupienia i jakby w przeczystym obrazie z radością ogląda to, czym cały pragnie i spodziewa się być. To szczególne…
Dowiedz się więcej

W klasycznej łacinie słowo “adventus” (od advenire – “przybywać”) oznacza “Nadejście” lub “Przybycie” (cz. przeszły – przyp. tłum.), a więc “bycie obecnym”. Prefiks “ad” oznacza ruch w kierunku celu, przez co wyraża przybycie z daleka lub z podróży. Odwiedziny władcy w mieście lub prowincji należącej do jego terytorium, a przede wszystkim pierwsza jego wizyta na takim terenie, określona jako “adventus”, była uroczystoście obchodzona i zapisana w źródłach historycznych (zob. P. Regan, Dall’avvento alla pentecoste.…
Dowiedz się więcej

Liturgia mszalna jest czynnością rytualną, sprawowaną przez kapłanów Kościoła, którym w tym celu namaszcza się dłonie podczas obrzędu święceń[1]. W obecnym Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. została zawarta wzmianka, że kapłani winni często, a najlepiej codziennie sprawować ofiarę Mszy św.[2] Zgodnie z tym zapisem można uznać, że obecnie Kościół nie jest przeciwny codziennym celebracjom eucharystii, których takie sprawowanie jest obecnie normą w większości kościołów[3]. Znamienne są tu bowiem słowa…
Dowiedz się więcej

Jako dalszy odgłos uroczystego obchodu 1500-lecia Soboru w Efezie i ogłoszonego tamże dogmatu o boskiem macierzyństwie Najświętszej Maryi Panny, ukazała się niedawno (1932) książka pt. Mariologisches aus der vorephesinischen Liturgie, w której ks. dr O. Menzinger, na licznych przykładach ze wszystkich znanych dotąd tekstów liturgicznych wykazuje jak dogmat o boskim macierzyństwie był własnością Kościoła od samego początku i jak wielkiego znaczenia była ta prawda w nauce o odkupieniu. Po roku 1854 napisano…
Dowiedz się więcej

Jeśli już omówiliśmy obrządki mozarabski i mediolański na tle dawnego rytu rzymskiego, to wypada, abyśmy dotknęli jeszcze osobliwszego wyjątku w dziejach liturgii rzymskiej, że odprawia się nie w języku łacińskim, jeno w języku starosłowiańskim[1]; że księgi liturgiczne nie są wygotowane po łacinie, jeno w dawnej głagolicy. Jeśli dla liturgii mozarabskiej siedzibą jest dzisiaj Toledo, dla liturgii ambrozjańskiej Mediolan, to dla tej ciekawej liturgii rzymsko-słowiańskiej mogłaby jako siedziba uchodzić dalmatyńska Zara.…
Dowiedz się więcej

Jednym z rytów zakonnych Kościoła jest liturgia cysterska. O jej średniowiecznym kształcie można dowiedzieć się chociażby z dzieła Usus antiquiores ordinis  Stefana Hardinga, opata cysterskiego w Opactwie Citeaux, który żył między 1059 a 1134 r. Na łamach tego dzieła opat opisywał między innymi dni w roku liturgicznym, w które wolno było mnichom binować Mszę św., to znaczy: odprawiać jednego dnia dwie liturgie mszalne. Poniższy wpis ma za cel ukazania…
Dowiedz się więcej

By zdać sobie sprawę z pewnego rodzaju łączności zachodzącej między liturgią a rewolucją religijną Lutra, musimy chociażby w największym skrócie zapoznać się ze stanem liturgii przed i w czasie rozpoczęcia tak zwanej reformacji przez Lutra. Średniowiecze – okres Świętych – dla liturgji było bardzo niekorzystne. Indywidualizm, a z nim subiektywizm zajął miejsce kultu społecznego. Liturgia stała się jakby zastrzeżona tylko kapłanom, a czasem i dla tych ostatnich przestała istnieć, jako…
Dowiedz się więcej