Teologia I Modlitwy Eucharystycznej: Wspomnienie świętych
Communicántes, et memoriam venerántes, in primis gloriósæ semper Vírginis Maríæ, Genetrícis Dei et Dómini nostri Iesu Christi: sed et beáti Ioseph, eiúsdem Vírginis Sponsi, et beatórum Apostolórum ac Mártyrum tuórum, Petri et Pauli, Andréæ, (Iacóbi, Ioánnis, Thomæ, Iacóbi, Philíppi, Bartholomæi, Matthæi, Simónis et Thaddæi: Lini, Cleti, Cleméntis, Xysti, Cornélii, Cypriáni, Lauréntii, Chrysógoni, Ioánnis et Pauli, Cosmæ et Damiáni) et ómnium Sanctórum tuórum; quorum méritis precibúsque concédas, ut in ómnibus protectiónis tuæ muniámur auxílio. | Zjednoczeni z całym Kościołem, ze czcią wspominamy najpierw pełną chwały Maryję, zawsze Dziewicę, Matkę Boga i naszego Pana Jezusa Chrystusa, a także świętego Józefa, Oblubieńca Najświętszej Dziewicy, oraz Twoich świętych Apostołów i Męczenników: Piotra |
Po wspomnieniu żyjących na ziemi, kapłan wspomina żyjących w niebie, mówiąc: Zjednoczeni z całym Kościołem[1]. W tych słowach wyraża się zarówno horyzontalna powszechność Kościoła, wyznającego wiarę w obcowanie, jak również jego wymiar wertykalny, podkreślający obecność zbawionych w celebracji liturgicznej (por. Ap 5, 13). Święci są przedstawiani tu zarówno jako orędownicy, jak też jako wzory do naśladowania, gdyż są to ludzie różnych stanów[2]. W tym tekście kanonu niekoniecznie chodzi o samo tylko zjednoczenie, ale raczej o komunię w pełnym czci wspominaniu świętych[3]. Lista świętych nie jest tu bez znaczenia. Najpierw mówi się o Bogarodzicy Dziewicy Maryi, Matce Bożej, gdyż Ona jest koroną świętych jako że wydała na świat Świętego świętych[4]. Przy niej wymienia się Jej Oblubieńca – Józefa, który był jej małżonkiem (por. Mt 1, 18-19). Potem wspomina się zastęp Apostołów, rozpoczynając od Piotra, Pawła i Szymona (por. Mt 4, 18; 1 Kor 15, 9). Następnie kapłan wymienia pozostałych Apostołów, powołanych przez Chrystusa (por. Mk 3, 13-19). Potem występują Męczennicy: Linus (papież), Klet (papież), Klemens (papież), Sykstus (papież), Korneliusz (papież), Cyprian (biskup), Wawrzyniec (diakon), Chryzogon (biskup), Jan i Paweł (bracia, senatorowie rzymscy) oraz Kosma i Damian (bracia, lekarze rzymscy). Wreszcie wspomina się o wszystkich świętych Pańskich w ogóle, aby tym bardziej podkreślić ich zasługi i modlitwy (por. Ap 5, 8). Dlatego kapłan mówi: Przez ich zasługi i modlitwy otaczaj nas we wszystkim swoją przemożną opieką[5]. Prośba ta dotyczy po raz kolejny bezpieczeństwa, gdyż lud za pośrednictwem kapłana prosi Boga, aby Ten raczył się nim opiekować i nie dopuścił, aby ktokolwiek ze zgromadzenia dostąpił wiecznego potępienia[6]. Prosi się o to przez pośrednictwo Chrystusa, ponieważ On pokonał złego ducha i dał ludziom pokój w sobie (por. J 16, 33). Teraz też, po swoim zmartwychwstaniu i wniebowstąpieniu, wstawia się za Kościołem u Tego, który jest Ojcem[7].
Dawid Makowski
[1] MRpol, s. 304*.
[2] Zob. Ambrosiaster: Commentaria in Epistolam ad Romanos, XII, 13 (PL, XVII, 159).
[3] Zob. Auctor Incertus: Expositio in missa, VIII, 19 (PL, LXXXIII, 1148).
[4] Zob. Florus Lugdunensis: De expositione Missæ, LIV (PL, CXIX, 49).
[5] MRpol, s. 304*.
[6] Zob. Alcuinus: Officia per ferias, III (PL, CI, 591).
[7] Zob. Hildebertus Cenomanensis: De expositione missæ (PL, CLXXI, 1163).
Liturgia jest pasjonująca, a jej teksty zawierają mnóstwo treści teologicznych. Poznajmy je!
Dawid Makowski
AUTOR SERII