Tag: Prawo

Prawodawca, mówiąc w kan. 2 KPK o przepisach liturgicznych, nie wspomina o księgach liturgicznych. Jednak, aby zrozumieć naturę przepisów liturgicznych, należy je odczytać we właściwym – to znaczy historycznym – kontekście. A z niego wynika, że już od średniowiecza teksty używane podczas sprawowania obrzędów liturgicznych oraz przepisy normujące przebieg celebracji zawarte były w specjalnych księgach kierujących się porządkiem kanonicznym. Kompilacja tak zwanych Ordines sprawiła, że w Kościele łacińskim zostały opracowane rytuał…
Dowiedz się więcej

Podczas prac rewizyjnych nad prawem kanonicznym zostało postanowione, aby – podobnie jak to było w Kodeksie pio­benedyktyńskim[1] – również obecny Kodeks prawa kanonicznego nie zawierał norm ściśle liturgicznych, chyba że mają one szczególne znaczenie dyscyplinarne, a ich zachowanie wymaga właściwe kierowanie liturgią i umocnienie porządku Kościoła[2]. Te zalecania zostały uwzględnione w Kodeksie z 1983 roku, dlatego kan. 2 KPK stanowi: Kodeks zazwyczaj nie określa obrzędów, jakie…
Dowiedz się więcej

Posługi lektora i akolity to dwa stałe urzędy Kościoła, które do 2021 r. mogli przyjmować jedynie wierni świeccy płci męskiej (Franciszek 2021)[1]. Ciągle pozostawało bowiem w mocy orzeczenie z 1972 r., w którym papież Paweł VI wzmiankował, że posług wolno udzielać tylko mężczyznom ochrzczonym (Paweł VI 1972). Umieszczenie takiego zapisu w dokumencie zwieńczającym reformę tonsury, święceń niższych i subdiakonatu było podyktowane tradycją Kościoła, gdyż nie było zwyczaju, aby w liturgii służyła…
Dowiedz się więcej

Konferencja episkopatu w obecnej formie jest owocem prac Soboru Watykańskiego II. Wprawdzie jeszcze przed nim prawie wszędzie istniały konferencje biskupów, ale Kodeks pio­benedyktyński nie określał norm ogólnych co do ich ustanowienia i celów. Jak zauważył J. Dyduch, Vaticanum II nie powołał nowej instytucji w Kościele, ale już istniejącej nadał nową formę prawną poprzez określenie jej kompetencji i zadań. A zatem dopiero dokumenty soborowe i posoborowe przyznały konferencji episkopatu status…
Dowiedz się więcej

Na czele diecezji, która jest modelowym Kościołem partykularnym, stoi biskup diecezjalny. Przysługuje mu, w powierzonej jego pasterskiej pieczy diecezji, zwyczajna, własna i bezpośrednia władza rządzenia (kan. 381 §1 KPK). Władzę ustawodawczą biskup diecezjalny wykonuje osobiście (kan. 391 § 2 KPK). Spod tej władzy wyjęte są jedynie te sprawy, które na mocy prawa lub postanowienia papieskiego zostały zastrzeżone Stolicy Apostolskiej lub innym autorytetom kościelnym…
Dowiedz się więcej

Władzę ustawodawczą w całym Kościele sprawuje Biskup Rzymu. Jego władza jest najwyższa, pełna, bezpośrednia, powszechna i zwyczajna (kan. 331; kan. 333 § 1 KPK). Podmiot najwyższej i pełnej władzy w Kościele stanowi również Kolegium Biskupów, oczywiście z papieżem jako swoją głową na czele (kan. 336; kan. 337 § 1–2 KPK). Na mocy delegacji głos decydujący może posiadać także Synod Biskupów, jednak jego…
Dowiedz się więcej

Odnowa w dziedzinie liturgii, zapoczątkowana na Soborze Watykańskim II i konsekwentnie realizowana poprzez późniejsze dokumenty legislacyjne, wyraźnie wskazała na podmioty odpowiedzialne za procedowanie i realizację prawa liturgicznego. Jak zostało zaznaczone w konstytucji Sacrosanctum Concilium, nikomu, choćby nawet był kapłanem, nie wolno na własną rękę niczego do liturgii dodawać, ujmować czy zmieniać (KL 22 § 3). A wynika to z faktu, że prawo kierowania sprawami liturgii należy wyłącznie do odpowiedniej władzy kościelnej i przysługuje…
Dowiedz się więcej

W 2007 r. światło dzienne ujrzała refleksja Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów na temat szczególnie uroczystych celebracji, sprawowanych w Kościele. Choć siedem lat później światło dzienne ujrzał spracjalny dokument, będący “przewodnikiem” po takich liturgiach (zarówno od strony ich przygotowania, jak i celebrowania), to jednak treść refleksji Kongregacji nie traci na wartości. Niniejsza publikacja ma więc za cel przedstawienie głównych założeń relfeksji Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów na ten temat.Synod…
Dowiedz się więcej

Rubryki, czyli teksty drukowane w kolorze czerwonym, stanowią integralną część ksiąg liturgicznych. Kierowane są przede wszystkim do osób wykonujących szczególne funkcje w liturgii – celebransów, diakonów, lektorów czy posługujących. Zawierają między innymi opisy gestów, podział dialogów czy też wskazania dotyczące wykonywania określonych fragmentów. Stanowią jakby odpowiednik teatralnych didaskaliów, ale nie tylko…Wyobraźmy sobie przez chwilę liturgię bez rubryk. Czym ona by była? Zapewne modlitwą, tekstem do wypowiadania przez celebransa…
Dowiedz się więcej

Ten nieco prowokujący tytuł naprowadza Czytelnika od razu na problem, z którym wszyscy mają dzisiaj do czynienia. Chodzi rzecz jasna o tę potrzebę duszpasterską, stojącą ponad wszelkimi normami, będącą jednocześnie pewnego rodzaju argumentem za zmienianiem rubryk pod duszpasterza czy wspólnotę. Najprostszym przykładem jest tutaj chociażby kwestia rozpoczęcia Wigilii Paschalnej. Rubryka informuje, że sprawowanie tej liturgii wolno rozpocząć dopiero po zmroku, co w Polsce na wiosnę ma miejsce mniej więcej około godziny 20:00[1].…
Dowiedz się więcej