Obrzędy błogosławieństwa małżonków – Przepisy obrzędowe

W celu przybliżenie wszelkich przepisów dotyczących dorocznego obrzędu błogosławieństwa rodzin w ich domach, przypominamy:

A. PRZEPISY OGÓLNE

1. Szafarzem obrzędu jest kapłan, sprawujący Mszę św. z formularza Mszy obrzędowej: w rocznicę zwarcia związku, w dwudziestąpiątą rocznicę zawarcia związku lub w pięćdziesiątą rocznicę zawarcia związku (OBpol, 90).
2. Obrzęd może być sprawowany także w inne rocznice lub w szczególnych sytuacjach, kiedy sprawuje się Mszę św. z bieżącego dnia (OBpol, 92).
3. Błogosławieństwo może zostać udzielone podczas Mszy lub poza nią (OBpol, 91).

B. OBRZĘD BŁOGOSŁAWIEŃSTWA PODCZAS MSZY ŚW. Z OKAZJI ROCZNICY ZAWARCIA ZWIĄZKU MAŁŻEŃSKIEGO

1. Mszę sprawuje się jak zwykle do Ewangelii włącznie (OBpol, 95).
2. W liturgii słowa można odczytać specjalne perykopy z Mszy dziękczynnej lub z Mszy obrzędu zawarcia małżeństwa (OBpol, 94).
3. Po Ewangelii kapłan wygłasza okazjonalną homilię, po której następuje wezwanie do modlitwy śpiewem hymnu do Ducha Świętego, którego następnie trzy zwrotki się odśpiewuje (OBpol, 96).
4. Po hymnie “O Stworzycielu” dokonuje się odnowienia ślubowania, na które jubilaci podchodzą do ołtarza, gdzie kapłan wiąże ich dłonie końcem stuły (OBpol, 97). 
5. Małżonkowie odpowiadają sobie na kolejne trzy pytania, po których kapłan odmawia modlitwę i odwiązuje ich dłonie (OBpol, 97). Jeśli jubilaci nie mogą mówić, to wyrazem pozytywnej odpowiedzi na stawiane pytania jest konkretny znak, przezeń wykonywany. W szczególnej sytuacji można te pytania opuścić (OBpol, 98).
6. Jeśli jubliaci przeżywają 50-lecie ich związku, dokonuje się teraz obrzędu przekazania krzyży, polegającego na wręczeniu im krzyży przy odpowiedniej modlitwie (OBpol, 99).
7. Kolejnym obrzędem jest modlitwa powszechna, która w tej liturgii odmawiana jest przed wyznaniem wiary (OBpol, 100-101). 
8. Wskazane jest, aby w procesji do ołtarza jubilaci (albo ich dzieci) przynieśli dary eucharystyczne (OBpol, 102).
9. Msza św. do momentu modlitwy Pańskiej (włącznie) jest sprawowana tak, jak zwykle. Dopiero wówczas celebrans opuszcza modlitwę embolizmu i odmawia z rozłożonymi rękami modlitwę błogosławieństwa “Wysławiamy Ciebie” (OBpol, 103).
10. Małżonkowie mogą przyjąć Komunię św. pod obiema postaciami (OBpol, 105).
11. Na koniec liturgii można udzielić uroczystego błogosławieństwa (OBpol, 106).

C. OBRZĘD BŁOGOSŁAWIEŃSTWA PODCZAS MSZY ŚW. W INNYCH OKOLICZNOŚCIACH

1. Mszę sprawuje się jak zwykle do Ewangelii włącznie (OBpol, 108).
2. W liturgii słowa można odczytać specjalne perykopy z Mszy dziękczynnej lub z Mszy obrzędu zawarcia małżeństwa (OBpol, 107).
3. Po homilii celebrans wzywa małżonków do modlitwy w milczeniu i do odnowienia swoich przyrzeczeń małżeńskich (OBpol, 109).
4. Następnie odmawia się modlitwę powszechną, po której kapłan odmawia modlitwę błogosławieństwa (OBpol, 110-111).
5. Dalsze obrzędy przebiegają bez większych zmian.
6. Wskazane jest, aby w procesji do ołtarza jubilaci (albo ich dzieci) przynieśli dary eucharystyczne (OBpol, 112).
7. Na koniec liturgii można udzielić uroczystego błogosławieństwa (OBpol, 114).

D. OBRZĘD BŁOGOSŁAWIEŃSTWA POZA MSZĄ ŚWIĘTĄ

1. Szafarzem obrzędu jest kapłan, diakon lub osoba świecka (OBpol, 115).
2. Obrzęd rozpoczyna się od znaku krzyża i pozdrowienia zebranych (OBpol, 117-119). W rocznice zawarcia związku małżeńskiego stosuje się następnie specjalną formułę wprowadzenia, którą należy opuścić (zmieniając na inną) w innych okolicznościach (OBpol, 120).
3. Następnie odczytuje się perykopy biblijne, najlepiej odzwierciedlające sytuacje małżonków (OBpol, 121).
4. Po śpiewie międzylekcyjnym może nastąpić krótka przemowa szafarza (OBpol, 123).
5. W jubileusz 25-lecie, 50-lecie i 60-lecia istnienia związku małżeńskiego odmawia się hymn do Ducha Świętego, tak jak w obrzędzie podczas Mszy (OBpol, 124). Wówczas też odnawia się przyrzeczenia małżeńskie, poprzez związanie ich dłoni stułą (wykonuje to tylko duchowny) i zadanie im pytań (OBpol, 125). Jeśli jubilaci nie mogą mówić, wyrażają odpowiedź na pytania poprzez konkretny znak, aczkolwiek same pytania można wóczas opuścić (OBpol, 125). Jeśli jubilaci przeżywają 50-lecie związku, to wówczas wręczane są im krzyże po odebraniu od nich odnowienia przyrzeczeń (OBpol, 126).
6. W inne jubileusze lub w innych okolicznościach, małżonkowie w milczeniu odnawiają swoje postanowienia (OBpol, 123).
7. Kolejnym obrzędem jest modlitwa powszechna, po której dokonuje się obrzędu błogosławieństwa, wybierając jedną modlitwę spośród dwóch przedstawionych, zależnie od okoliczności (OBpol, 127-128).
8. Obrzęd kończy się uroczystym błogosławieństwem, wykonywanym przez duchownego lub znakiem krzyża i odpowiednią formułą odmawianą przez świeckiego (OBpol, 130). Na koniec można zaśpiewać odpowiednią pieśń (OBpol, 131).

D. OBRZĘD KRÓTSZY

1. Jeśli błogosławieństwa małżonków dokonuje się poza Mszą św. bez udziału wspólnoty parafialnej, można użyć krótszego obrzędu (OBpol, 116).
2. Szafarz wzywa: “Wspomożenie nasze…” i po odpowiedzi ludu, odczytuje się fragment Pisma: Mk 10, 8-9 lub J 15, 9. 10. 11, po którym odmawia się modlitwę błogosławieństwa. Osoba duchowna rozkłada ręce, a świecki ma ręce złożone (OBpol, 134).

F. PERYKOPY Z OBRZĘDU BŁOGOSŁAWIEŃSTWA POZA MSZĄ ŚWIĘTĄ

Czytanie: 1 Kor 1, 4-9 (albo inne z obrzędów sakramentu małżeństwa lub Mszy dziękczynnej).
Śpiew międzylekcyjny: Ps 128(127), 1-2. 3. 4-5 (z refrenem: “Błogosławiony, kto się boi Pana”). Wybierając inne czytanie niż to z Listu do Koryntian, należy wybrać też inny psalm, przypisany do wybranego czytania.

UWAGA: Zamiast Psalmu w obrzędzie sprawowanym poza Mszą św., można odśpiewać inną, odpowiednią pieśń (OBpol, 122).

Opr. Dawid Makowski