Katecheza liturgiczna: “Z naszym papieżem”

W każdej Mszy św. przeżywamy prawdziwie misterium Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa. To jest prawdziwa ofiara, którą w Duchu Świętym złożył Jezus Chrystus swojemu Ojcu Niebieskiemu. Ale także każda Msza św. jest wydarzeniem, które pozwala nam uczestniczyć, wraz z Piotrem i pozostałymi apostołami, w wieczerzy z Wieczernika. Nie sposób uczestniczyć w Eucharystii nie łącząc się duchowo z apostołami, a szczególnie z Piotrem. A łączymy się z nim choćby poprzez modlitwę i wspomnienie w Modlitwie eucharystycznej imienia aktualnego papieża. Przykład dał sam Pan Jezus, gdy w Wieczerniku modlił się za swoich uczniów słowami: „Ja za nimi proszę” (J 17,9a).

Świadomość potrzeby szczególnej modlitwy za papieża, a jednocześnie przeżywanie Mszy św. w łączności z papieżem sięga wczesnych wieków Kościoła. Ślady modlitwy za Piotra znajdujemy nie tylko w Wieczerniku. Chrystus Pan przy okazji prymatu wyraźnie podkreśla: „Ja prosiłem za tobą, żeby nie ustała twoja wiara” (Łk 22, 32a). Świadomość szczególnej roli Piotra w pierwotnym Kościele posiadali również pierwsi chrześcijanie i gdy doszło do jego aresztowania: „Kościół modlił się za niego nieustannie do Boga” (Dz 12, 5b).

Szczególną więź każdej liturgii mszalnej z papieżem podkreśla i przypomina Katechizm Kościoła Katolickiego, gdzie czytamy:

„Papież, pełniący w Kościele posługę Piotra, jest zjednoczony z każdą celebracją Eucharystii i wymieniany w niej jako znak i sługa jedności Kościoła powszechnego” (Katechizm Kościoła Katolickiego, 1369).

Ta więź z aktualnym Piotrem, jak i całym Kościołem dotyczy nie tylko rytów sprawowanych w łączności ze Stolicą Apostolską, ale jest także obecna w celebracjach Kościołów odłączonych od niej:

„Każda celebracja eucharystyczna dokonuje się nie tylko w jedności z własnym biskupem, ale także z Papieżem, z Kolegium Biskupów, z duchowieństwem i całym ludem. Każda ważna celebracja Eucharystii wyraża tę powszechną komunię z Piotrem i z całym Kościołem lub też przywołuje ją obiektywnie, jak dzieje się w wypadku Kościołów chrześcijańskich odłączonych od Rzymu” (Jan Paweł II, Ecclesia de Eucharistia, 39; Kongregacja Nauki Wiary, List do Biskupów Kościoła katolickiego o niektórych aspektach Kościoła pojętego jako komunia Communionis notio (28 maja 1992), 14).

Dlatego pouczeni słowem samego Pana Jezusa, przykładem pierwszych chrześcijan i wielowiekową tradycją w każdej Mszy św. wspominamy imię aktualnego papieża i modlimy się za niego. W poszczególnych Modlitwach eucharystycznych (Mszał Rzymski dla diecezji polskich, 2013) wygląda to następująco:

W czterech podstawowych Kanonach mszalnych:

• I ME: „Składamy je Tobie przede wszystkim za Twój święty Kościół powszechny, razem z Twoim sługą, naszym Papieżem N.”,
• II ME: „Spraw, aby lud Twój wzrastał w miłości  razem z naszym Papieżem N.”,
• III ME: „Utwierdź w wierze i miłości Twój Kościół pielgrzymujący na ziemi; a więc Twojego sługę, naszego Papieża N.”,
• IV ME: „Pamiętaj, Boże, o wszystkich, za których składamy tę Ofiarę:  przede wszystkim o Twoim słudze, naszym Papieżu N.”.

W tzw. Kanonie szwajcarskim, który posiada cztery wersje:

• VAME: „Umacniaj w jedności wszystkich wezwanych do Twojego stołu: a więc naszego Papieża N.”,
• VBME: „Błogosław naszego Papieża N.”,
• VCME: „Uczyń nas doskonałymi w wierze i miłości w jedności  z naszym Papieżem N.”.
• VDME: „Umocnij więź jedności […] między biskupami  i naszym Papieżem N.”.

W Modlitwach eucharystycznych o tajemnicy pojednania:

• IMETP: „Zachowaj nas wszystkich w jednej wierze i miłości  z naszym Papieżem N.”,
• IIMETP: „Duch, który umacnia miłość, niech nas zachowa  w jedności z naszym Papieżem N.”.

W Modlitwach eucharystycznych podczas Mszy św. z udziałem dzieci:

• IMED: „Modlimy się do Ciebie z całym Kościołem, z naszym Papieżem N.”,
• IIMED: „Aby w Twoim Kościele coraz bardziej byli zjednoczeni z Tobą, z naszym Papieżem N.”,
• IIIMED: „Pamiętaj, Boże, o naszym Papieżu N.”.

Wspominając w liturgii Mszy św. imię aktualnego papieża nie tylko łączymy się z tajemnicą Wieczernika, ale także przeżywamy katolickość Kościoła, rozsianego po całym świecie. Przeżywamy Eucharystię w różnych miejscach i o różnej porze, ale zawsze w łączności z aktualnym Piotrem.

Bp dr Adrian Put