Obrzędy inauguracji pontyfikatu biskupa rzymskiego: Msza św., podczas której biskup Rzymu pierwszy raz zasiądzie na swojej katedrze
Drugą Mszą, bardzo istotną w pierwszych tygodniach nowego pontyfikatu, jest liturgia w Bazylice Świętego Jana na Lateranie, podczas której nowy papież po raz pierwszy zasiądzie na swoim tronie.
W tej liturgii używa się szat koloru czerwonego.
Liturgia Mszy św. rozpoczyna się jak zwykle. Antyfona na wejście składa się z Psalmu 103(104) z wersetem: „Spiritus Domini replevit orbem terrarum” (wł. „Lo Spirito del Signore riempie tutta la terra”). Papież przychodzi do ołtarza w procesji, całuje ołtarz i go okadza, a następnie podąża przed katedrę i staje na pierwszym stopniu przed katedrą. Stamtąd rozpoczyna celebrację, wzywając do uczynienia znaku krzyża i pozdrawiając lud. Od razu po odpowiedzi ludu, pominąwszy akt pokuty, śpiewa się wezwania do Chrystusa Pana, czyli „Kyrie, eleison”.
Następnie ma miejsca obrzęd, podczas którego papież pierwszy raz zasiądzie na tronie. Wszyscy zachowują postawę stojącą, a Kardynał Wikariusz Generalny dla Diecezji Rzymskiej, wygłasza przemówienie do papieża, w którym wyraża wielką radość z tego, że biskup tej diecezji zasiądzie na tronie. Podczas tej przemowy podkreśli, że papież jest sługą sług bożych.
Papież siada na tronie w mitrze i z pastorałem. W tym momencie schola i wszyscy zgromadzeni życzą mu długich lat, śpiewając: „Ad multos annos!” (wł. „Per molti anni!”). Do papieża ponownie przychodzi dwanaście osób, tym razem reprezentujących Kościół rzymski, składając mu przyrzeczenie wierności i posłuszeństwa. Są to: biskup sektora diecezji rzymskiej, dwaj prezbiterzy (jeden proboszcz i jeden wikariusz) Rzymu, diakon Bazyliki Katedralnej, diakon z przedmieścia Rzymu, jeden zakonnik i jedna zakonnica pracujący/a w diecezji rzymskiej, jedna kobieta świecka i jeden mężczyzna świecki oraz jedna dziewczyna po bierzmowaniu i jeden chłopak po bierzmowaniu z diecezji rzymskiej. W razie potrzeby, gdy wyda się to stosowne, liczbę osób można powiększyć. W tym czasie śpiewa się hymn „Divina vox” (wł „Una chiamata divina”). W nim podkreśla się, że Bóg wybrał danego człowieka na papieża i podkreśla się przymioty tego urzędu.
Następnie papież oddaje mitrę, wstaje i intonuje hymn „Gloria”. Po nim odmawia kolektę, w której prosi o to, by Bóg uświęcał swój Kościół w każdym ludzie i narodzie.
Potem ma miejsca liturgia słowa. Składa się ona z następujących perykop:
1. I czytanie: Mdr 1, 1-7 (poza Okresem Paschalnym)/Dz 1, 1-8 (w Okresie Paschalnym).
2. Psalm: Ps 142(143), 1b-c.5b-c.6-7a.8.10a.11a.12c (z ref. Ps 142, 10).
3. 2 P 1, 1-8; 3,14-15.17-18.
4. Aklamacja przed Ewangelią: „Veni Sancte Spiritus, reple tuorum corda fidelium et tui amoris in eis ignem accende!”.
5. Ewangelia: J 14, 16-17.26-27; 15, 26-27; 16, 12-15.
Teraz ma miejsce homilia. Po niej papież uroczyście wyznaje wiarę wobec ludu, recytując każdy artykuł wyznania wiary po kolei. Każdorazowo po każdym artykule lud odpowiada: „Amen”. Potem, jak zwykle, odmawia się modlitwę powszechną. Ma ona formę śpiewaną.
Podczas obrzędów przygotowania darów śpiewa się Psalm 103(104) z antyfoną z niego powzietą.
W modlitwie nad darami papież prosi, aby ogień Ducha Świętego uświęcił składane na ołtarzu dary i uczynił je Bogu przyjemnymi.
Prefacją mszalną jest druga prefacja o Duchu Świętym, mówiąca o misji Ducha Świętego w Kościele. Modlitwę eucharystyczną wybiera się spośród pierwszych trzech modlitw.
Na Komunię śpiewa się Psalm 117(118) z antyfoną powziętą z Ewangelii według św. Jana (por. J 14, 16). Następnie odśpiwuje się kantyk Zachariasza (por. Łk 1, 68-79).
W modlitwie po Komunii prosi się, aby Bóg raczył wlać w wiernych swego Ducha, tak aby Eucharystia przez lud przyjęta, stała się dla niego zadatkiem życia wiecznego.
Na końcu papież udziela uroczystego błogosławieństwa nad ludem i go błogosławi, a diakon jak zwykle rozsyła lud.
Dawid Makowski
Opracowano na podstawie: Officium de Liturgicis Celebrationibus Summi Pontificis, Ordo Rituum pro ministerii petrini initio Romae Episcopi, E Civitate Vaticana, 2005, nry 77-101.