Tag: tonsura

Suche Dni Adwentu, Wielkiego Postu, okresu po Zesłaniu Ducha Świętego czy też Wrześniowe, to czas, w którym Kościół przez wieki przekazywał wybranym mężczyznom poszczególne urzędy, związane z sakramentem święceń. Według dawnego prawa, przestrzeganego do dziś we wspólnotach związanych z niegdyś istniejącą Komisją Ecclesia Dei, o ile święceń niższych i tonsury można było udzielać w każde święto, o tyle urzędy wyższe przekazywano jedynie w kilku terminach: podczas Sobót Suchych Dni (cztery…
Dowiedz się więcej

Ze wszystkich niższych święceń (ordines minores) na tym terenie istniał tylko ostiariat. Tą posługę określa się poprzez klucz. Był obecny także akolitat. Ta posługa istniała po to, by oświetlać świątynię. W ich księgach daje się rozpoznać też egzorcystów, psalmistów i lektorów. Wreszcie widać wzmianki o subdiakonie, który powinien nosić kielich i patenę.Aby zostać diakonem lub prezbiterem, koniecznie trzeba było przyjąć wyższe święcenia (ordines majores), które można już było otrzymać…
Dowiedz się więcej

Sakrament kapłaństwa daje Kościołowi publicznych ministrantów i ojców duchownych, którzy dla utrwalenia dzieła Bożego, aż do skończenia świata są wybierani na miejsca Apostołów i innych uczniów Chrystusa Jezusa. Łaska tego sakramentu nie tylko uświęca tych, którzy przystępują do niego, lecz również przekazuje im moc do ustanawiania innych w szafowaniu sakramentami. Jednakże wszystkie kościelne urzędy może przekazywać biskup. Kapłani, którzy wspomagają biskupa, nie mogę bierzmować ani wyświęcać. Diakoni zaś zostali ustanowieni po to, aby…
Dowiedz się więcej

Zagłębiając się w kolejne etapy historii święceń, nie sposób ominąć celebracji święceń – wraz z jej modlitwami – obecnej w sakramentarzach, czyli pierwszych księgach, które zawierały modlitwy przy sprawowaniu różnych obrzędów liturgicznych. W poniższym artykule zostanie zwrócona uwaga na sakramentarz gelazjański. Księga ta była szczególnie znana w Galii, przez co stała się swoistą podstawą rytów gallikańskich.O święceniach w sakramentarzu w ogólnościSakramentarz gelazjański w części poświęconej święceniom w ogólności przedstawia kilka…
Dowiedz się więcej

Znając już wygląd celebracji święceń w dokumentach z początku średniowiecza, warto zagłębić się w treści księgi, która zawierała już pewne nowe elementy, zbliżające całą celebrację święceń do stanu, jaki został zawarty w Pontificale Romanum z 1961-1962 r. Chodzi rzecz jasna o Pontyfikał Rzymsko-Germański (zwany również Pontyfikałem Mogunckim lub Pontyfikałem Ottona), który pochodzi z X w., a dokładniej, na co wskazuje M. Zachara, z okresu pomiędzy 950 a 962 r[1]. Przedstawiana księga została…
Dowiedz się więcej

Dość duży wpływ na kształtowanie się liturgii Kościoła miały sakramentarze. Ostatnimi czasy na łamach tej strony pojawił się artykuł nt. święceń w Sakramentarzu gelaziańskim. Warto więc wspomnieć jeszcze o dwóch innych sakramentarzach, które zawierały niektóre obrzędy święceń. Chodzi rzecz jasna o Sakramentarz z Werony zwanym leoniańskim i Sakramentarz gregoriański.Na samym początku warto poznać parę informacji na temat analizowanych ksiąg. Sakramentarz z Werony (in. Kodeks z Werony/Sakramentarz leoniański) pochodzi z VI…
Dowiedz się więcej

W piątym wieku galijska wspólnota Kościoła przeżywała trudności, które były związane m.in. z podmiotowością prawną duchownych zamieszkujących w Galii. Chcąc przeciwdziałać podporządkowaniu ich państwu, stworzono spis duchowieństwa, do którego oprócz diakonów i kapłanów dołączono również niższych posługujących (subdiakonów, akolitów, egzorcystów, lektorów, ostiariuszy oraz psalmistów). Znaleźli się więc tam wszyscy ci, którzy wówczas piastowali jakieś urzędy we wspólnocie Kościoła galijskiego. Dokument ten jest ważny również z tego względu,…
Dowiedz się więcej

Średniowiecze to czas, w którym dość mocno rozwijały się obrzędy Kościoła. Oprócz rozwoju rytów mszalnych następowało poszerzanie obrzędów święceń, które można zauważyć wtedy, gdy przegląda się poszczególne sakramentarze czy pontyfikały. Jednym z nich jest Pontyfikał Wilhelma Duranda, zwany czasem Pontyfikałem Durandusa. Nazwa księgi pochodzi od biskupa Duranda, żyjącego w XIII w. (ok. 1230-1296), który pod koniec swego życia stworzył Pontyfikał[1]. Dlatego też czytając poniższy artykuł,…
Dowiedz się więcej

Po Soborze Trydenckim (1545-1563) w wielu miejscach świata zaczęło brakować duchownych, gdyż (m.in.) wprowadzono wówczas obowiązek kształcenia przyszłych kapłanów w seminariach. Wówczas pojawiły się pierwsze głosy dotyczące tego, aby zmienić dyscyplinę Kościoła względem tych pomocniczych stopni kościelnego posługiwania, co – bez zgody Stolicy Apostolskiej – wprowadziły w życie Synody w Avignon w 1594 r. i w Reims w 1583 r., dopuszczając do służby przy ołtarzu świeckich (głównie młodych chłopców) bez tonsury…
Dowiedz się więcej

Pięćdziesiąt lat temu w Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny światło dzienne ujrzało Motu Proprio Ministeria Quædam papieża Pawła VI (+1978), modyfikujące dyscyplinę Kościoła względem stopni, które od X w. nazywały się święceniami niższymi i wyższymi (ordines minores et maiores)[1]. Reformie poddane zostały bowiem następujące stopnie: ostiariat, lektorat, egzorcystat, akolitat i subdiakonat. Ponadto dokonano reformy tonsury, czyli inicjacji do stanu duchownego[2]. Dzisiaj…
Dowiedz się więcej