Katechezy o sakramentach: Sakrament bierzmowania
Każdy sakrament jest działaniem bogatym w symbole, gdyż jest widzialnym znakiem udzielania się niewidzialnej łaski Bożej. Dlatego w sakramentach wysuwa się na pierwsze miejsce to symboliczne działania. Mamy włożenie rąk biskupa, namaszczenie świętym krzyżmem oraz odpowiednie modlitwy sakramentalne. Trudno się zgodzić z tym, że jest to jakiś pusty rytuał. Bierzmowanie jest dopełnieniem chrztu św. Często mówi się, że bierzmowanie jest sakramentem dojrzałości chrześcijańskiej. Jest to nieprawda. Bierzmowanie jest sakramentem inicjacji chrześcijańskiej – wprowadzeniem w misteria Chrystusa i Kościoła. W tym sakramencie Duch Święty zstępuje na nas i daje nam siebie. Ostatnim sakramentem, czy sakramentem dojrzałości, będzie wiatyk. Bierzmowanie jest zupełnie czymś innym. Sama nazwa tego sakramentu po łacinie brzmi ,,Confirmatio”. Słowo ,,confirm” po angielsku oznacza ,,potwierdzać”. Zatem bierzmowanie jest potwierdzeniem tego, co wydarzyło się podczas chrztu św. To właśnie wówczas Duch Święty zstąpił na nas i to dzięki Niemu możemy mówić – jak sugeruje św. Paweł – ,,Panem jest Jezus” (1 Kor 12, 3).
Kto może udzielać sakramentu bierzmowania?
Przy sakramentach mówimy, że koś jest szafarzem danego sakramentu. Szafarz to oczywiście nie ten, kto produkuje szafy do mieszkań, lecz ten, który ,,udziela” danego sakramentu. W Kościele może nim być diakon, prezbiter lub biskup. Tak na przykład dzieje się w przypadku chrztu świętego – może go udzielać każdy z powyższych duchownych oraz – w niebezpieczeństwie śmierci – każda osoba dobrej woli. Zwyczajnym szafarzem sakramentu bierzmowania jest biskup, ponieważ podkreśla on owo nawiązanie do pierwszego dnia Pięćdziesiątnicy, kiedy to na Apostołów zstąpił Paraklet. Czasem może się jednak zdarzyć, że będą takie sytuacje, kiedy szafarzem będzie ktoś inny niż biskup – prezbiter (stojący na czele jakiejś struktury kościelnej (np. administrator diecezji), przez co będzie miał pozwolenie szafować tym sakramentem; lub kapłan wydelegowany przez biskupa). Można sobie wyobrazić bowiem taką sytuację, w której biskupów będzie za mało, a osób chętnych przyjąć sakrament bardzo wiele. Wówczas biskup może wyznaczyć jakiegoś prezbitera, by w jego imieniu przeprowadził udzielenie tego sakramentu. Ponadto szafarzem tego sakramentu może być prezbiter także wtedy, gdy będzie on na raz ,,udzielał” sakramentów inicjacji chrześcijańskiej w parafii (czyli chrztu, bierzmowania i Komunii św.). Również w niebezpieczeństwie śmierci bierzmowania może udzielić prezbiter, gdy nie ma dostępu do biskupa, a sytuacja jest niecierpiąca zwłoki. Zatem szafarzem zwyczajnym jest biskup, zaś zdarzają się sytuację, w których udziela go prezbiter.
Co traci się bez bierzmowania?
Z Zesłaniem Ducha Świętego związane są dary Ducha Świętego: mądrości, rozumu, rady, męstwa, umiejętności, pobożności i bojaźni Bożej. Owocem zaś Ducha Świętego jest: radość, miłość, pokój, uprzejmość, cierpliwość, dobroć, wierność, łagodność, opanowanie. Tak naprawdę tracimy to wszystko, jeśli nie przystąpiliśmy do bierzmowania.
Poprzez katechezę poznajemy coraz gruntowniej tajemnicę Chrystusa i odkrywamy, na czym polega nasze w niej uczestnictwo. Katecheza nie jest tylko nabywaniem wiadomości religijnych; jest ona wprowadzeniem w uczestnictwo w tajemnicy Chrystusa. Tak więc, poznając Jego – poznając przez Niego również i Ojca; ,,Kto mnie zobaczył, zobaczył także i Ojca” (J 14, 9) – stajemy się w Duchu Świętym uczestnikami nowego życia, które Chrystus zaszczepił w każdym z nas już przez chrzest, a umacnia przez bierzmowanie (Jan Paweł II: ,,Homilia w czasie Mszy św. odprawionej dla alumnów młodzieży zakonnej i służby liturgicznej”. Częstochowa 6 VI, 1979 r.).
Ks. dr Marcin Kołodziej
